مجله هفتگی سایبرنما با معرفی آخرین و مهم ترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آن‌ها در آینده‌ی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا می کند. ایا تیک‌تاک در حالِ مدیریت شناختیِ جامعه‌ی ایالات متحده است؟ آیا ایالات متحده (این صاحبِ اینترنت) آسیب‌پذیر شده است؟ اولین خبرِ این هفته‌ی سایبرنما را از دست ندهید. این هفته از پیتزافروشی‌ای کاملا روباتیک در پاریس خبر آورده‌ایم که شاید مقدمه‌ای بر نابودیِ خدماتِ انسانیِ آشپزی باشد. سومین خبرِ این هفته‌ی سایبرنما به آخرین اسلحه‌ی مرگبارِ آمریکایی اختصاص دارد: پهپاد‌های پرواز جمعِ نارنجکی. هوش‌های مصنوعی اکنون واردِ بازیِ طراحیِ چیپ‌های نیمه‌هادی شده‌اند. بازی‌ای مهم و تاثیرگذار در آینده‌ی تمدنیِ سایبریِ همه‌ی ما. چهارمین خبرِ این هفته‌ی سایبرنما به معرفی این بازیِ جدید می‌پردازد و واپسین خبر این شماره نیز به خبرِ تولیدِ روبوتاکسی‌های سطحِ ۴ تا پایانِ سال میلادی در چین اختصاص یافته است. تا سالِ ۲۰۲۸ خدماتِ تاکسی‌رانی انسانی در چین کاملا از بین خواهد رفت. آیا اتفاقی مشابه در ایران نیز رخ خواهد داد؟ با ما در این شماره همراه باشید.
- تیک‌تاک: بایاسِ هوش‌های مصنوعی یا مدیریت شناختی جامعه؟
در جهانی که هوش‌های مصنوعی آرام آرام آن را فرا می‌گیرند، مسئله‌ی «بایاسِ شناختیِ هوش» یک مسئله‌ی جدی است. به طور کلی بایاس هوش به معنای رفتار‌هایی از سوی هوش مصنوعی است که به صورت عمدی برنامه‌نویسی نشده اما منجر به سوگیری‌های شناختی و رفتاری در هوش می‌شود. ما هفته‌ی گذشته از پرورش هوش مصنوعی در زمین دشمن توسطِ شرکت TikTok گفتیم و اکنون خبر می‌رسد که الگوریتم‌های هوش مصنوعی تیک‌تاک به صورت هوشمند در زمین ِ دشمن در حالِ فعالیت هستند: آن‌ها نسبت به مسائلِ اجتماعی ایالات متحده بایاس دارند. به طورِ مثال مشخص شده است که الگوریتم‌های تیک‌تاک نسبت به موجِ «زندگی سیاهان ارزش دارد» کاملن هوشیار است و جلوی انتشارِ آن را می‌گیرد اما نسبت به «نفرت از نازی‌ها» و … بی‌تفاوت عمل میکند. کارشناسان بر این عقیده هستند که رفتار الگوریتم‌های تیک‌تاک در واقع نوعی «مدیریت شناختیِ اذهان» مبتنی بر نبردِ سرد هوش مصنوعی است و اما برخی دیگر (من جمله مدیران تیک‌تاک) بر این عقیده هستند که هوش مصنوعی تیک‌تاک فقط دچارِ بایاسِ هوش مصنوعی شده است؛ بهانه‌ای که سال‌های سال مدیران فیسبوک و گوگل آن را اعلام می‌کردند. آیا بایاسِ شناختی هوش مصنوعی صرفا پوششی برای مدیریت شناختی جامعه است؟
- افتتاحِ اولین پیتزا فروشی روباتیکِ پاریس
روبات‌ها آرام آرام ساحت‌های مختلفِ زندگی ما را تحتِ تاثیر قرار می‌دهند. سایبرنما پیش‌تر نیز از خدماتِ روباتیک در زندگیِ روزمره مانندِ آشپزخانه‌ی تمام روباتیک، روباتِ خدمتکارِ خانگی یا روبات‌های کشاورز گفته بود و این هفته می‌خواهیم به یک سرویس رستورانیِ روباتیک به نامِ «پیزی پیتزا» بپردازیم: رستورانی که تمامِ فرآیندِ آن روباتیک است و علی‌الظاهر پیتزاهای خوشمزه‌ای را هم سرو میکند. سازندگانِ این رستوران می‌گویند که هدف اصلی آن‌ها برای برپایی این رستوران در درجه‌ی اول «حفظِ کیفیت» بوده است: روبات‌هایی که می‌توانند ۲۴ ساعته در یک کیفیت استاندارد کار کنند، احتمالا همیشه می‌توانند غذاهایی با «همان طعمِ همیشگی» به شما تحویل دهند. پیاده‌سازی این پروژه هشت سال طول کشیده است و مهم‌ترین چالشِ آن شناسایی «کیفیتِ خمیر» به روبات‌ها بوده است. روبات‌ها باید بدانند که در هر حالتِ متغیری چگونه با خمیر رفتار کنند زیرا «خمیر عملا یک موجودِ زنده است» و در هر لحظه رفتارِ مناسب با خود را طلب میکند. آیا در آینده مشاغلی مانند رستوران‌داری و آشپزی به روبات‌ها سپرده خواهد شد و انسان‌ها تنها به «خلقِ غذاها و طعم‌های جدید» مشغول خواهند شد؟
- پهپاد‌های انتحاریِ نارنجکی: تکنولوژیِ جدیدِ کشتارِ هوشمند
در حالی که کشور‌هایی مانندِ ترکیه، چین، روسیه و ایران توسعه‌ی پهپاد‌های انتحاری را در اولویت قرار داده‌اند و به نظر می‌رسد مسیرِ جنگِ آینده در پهپاد‌های هوشمندِ جمعی تعریف می‌شود، ایالات متحده و انگلستان برگِ جدیدی را عرضه کرده‌اند که معادلات را تغییر می‌دهد. ارتش ایالات متحده در همکاری با ارتش انگلستان پهپاد‌های نارنجکی‌ای را توسعه داده‌اند که می‌توانند سبکِ «تسلیحاتِ نظامیِ انفرادی» را متحول کنند. این پهپاد‌ها که تنها ۱۲ سانتی‌متر طول و ۱۸۰ گرم وزن دارند توسطِ پیاده‌نظام شلیک می‌شوند و سپس به صورت خودکار به دنبالِ هدف جست و جو می‌کنند و در نهایت با انفجاری معادلِ یک نارنجکِ معمولی هدف را نابود می‌کنند. بردِ ۲۰ کیلومتریِ این پهپاد‌ها حاکی از این است که باید به زودی با نارنجک‌های سنتی خداحافظی کنیم. ارتشِ ایالات متحده تائید کرده است که این پهپاد‌ها نه تنها به صورت هوشمند هدف را شناسایی می‌کنند بلکه می‌توانند با بهره‌گیری از «هوش ازدحامی» به صورت هماهنگی و دسته‌ای به یک هدف حمله کنند.
- طراحیِ چیپ‌های نیمه‌هادی توسط هوش مصنوعی
پروژه‌های نیمه‌هادی (که مستقیم به روندِ پردازش مربوط هستند) یکی از کلیدی‌ترین نقاطِ گرهِ آینده‌ی تمدنِ سایبری هستند. نیمه‌هادی‌ها (که چیپ‌ها از آن ساخته می‌شوند) بارِ پردازش‌های صفر و یک (و حتی کوانتومی) را به دوش می‌کشند و هر چه ما بتوانیم نیمه‌هادی‌ها را با پیچیدگی بیشتری طراحی کنیم و چیپ‌های پیچیده‌تری بسازیم، توانِ پردازشی ما افزایش خواهد یافت. در همین راستا گوگل و انویدیا اعلام کرده‌اند که بر روی یک پروژه‌ی طراحی نیمه‌هادی‌ها و چیپ‌ها با استفاده از هوش مصنوعی کار می‌کنند. تا پیش از این طراحی و چیدمانِ ترانزیستور‌ها بر روی چیپ‌ها صرفا با استفاده از آزمون و خطای بشری بود و حال زمانی که هوش‌های مصنوعی واردِ این بازی شوند، می‌توان انتظار داشت که ساختِ چیپ‌ها پیچیده‌تر و کارآمدتر بشود. علاوه بر این، اگر پروژه‌ی چیپ‌سازیِ سه بعدیِ شخصی نیز به سرانجام برسد، می‌توان آینده‌ی طراحی و ساختِ کامپیوتر‌های شخصی را بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی که امروز فرض می‌شود، تصور کرد: شما به هوش مصنوعی دستور می‌دهید که چه کامپیوتری با چه پردازشی می‌خواهید و پرینتر سه بعدی آن را برای شما چاپ خواهد کرد.
- چین تاکسی‌های خودرانِ سطحِ چهار را تا پایانِ سال عملیاتی میکند
همین چند هفته پیش بود که سایبرنما از برنامه‌ی کره‌ی جنوبی برای پیاده‌سازی استانداردِ سطحِ ۴ خودروهای خودران تا سالِ ۲۰۲۷ خبر داد و این هفته باید بگوییم که چین می‌خواهد این استاندارد را برای تاکسی‌های شهری پیاده‌سازی کند. استانداردِ سطحِ چهار شاملِ خودروهایی می‌شود که هوش مصنوعی آن‌ها را هدایت میکند و به طورِ کلی فاقدِ «فرمان» هستند (هر چند انسان می‌تواند بر روی نحوه‌ی راهبری و هدایتِ خودرو نظارت داشته باشد). قطعا چین را باید پیشتازِ صنعتِ تاکسی‌های خودران دانست. شرکتِ سایک‌موتورز که یکی از شرکت‌های پیشتاز (و به اصطلاح قهرمان) چینی در زمینه‌ی خودروهای الکتریکی و خودران است، اعلام کرده است که قصد دارد ۴۰ تا ۶۰ خودروی سطحِ ۴ را تا پایان سالِ میلادی در سطحِ شهرِ شانگ‌های عملیاتی کند. بنا بر اعلامِ این شرکت، تولیدِ انبوهِ روبوتاکسی‌های شرکتِ سایک‌موتورز سالِ ۲۰۲۵ خواهد بود و این به آن معناست که پس از سالِ ۲۰۲۵ عملا خدماتِ انسانیِ تاکسی‌رانی در کشورِ چین برچیده خواهد شد. شما بگویید: عمرِ شرکت‌های تاکسی‌رانی‌ای مثلِ اسنپ یا تپ‌سی تا چه سالی خواهد بود؟
