سایبرنما – شماره ۳۴
مجله هفتگی سایبرنما با معرفی آخرین و مهم ترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آنها در آیندهی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا می کند. خبرهای این هفتهی سایبرنما با معرفی یک روندِ امنیتی جدید اما مهم آغاز میشود: سیستمهای دفاعی در شبکههای مولد تخاصمی. دومین خبر این هفته مربوط به کامیونهای سنگینِ صنعتی و معدنیِ کاترپیلار است: آغازی بر فرآیندِ هوشمندسازی ماشینآلاتِ سنگینِ صنعتی. سایبرنما تلاش میکند که راهبردهای کلانِ دیگر کشورها به مسئلهی تمدن سایبری را نیز واکاوی کند. در این هفته خبری از نخستوزیر روسیه و تاکیدِ او بر از بین رفتنِ مشاغلِ یکنواخت و روزمره خواهیم داشت. این خبر به خوبی نشان میدهد که چرا کشورها باید از همین امروز برای آیندهی اقتصادی و شغلی شهروندانِ خود برنامهریزی کنند. سپس از اتاقهایی سخن خواهیم گفت که میتوانند بدونِ هیچ سیمی تمام وسایل الکترونیکِ شما را شارژ کنند: دیگر باید پریزهای برق خداحافظی کنیم بلکه در آینده خودِ اتاقها هستند که برقها در درونِ خودشان جریان خواهند داد و آخرین خبر این هفته نیز به تکنولوژی «خریدِ بدونِ پرداخت» اختصاص دارد. تکنولوژیای که چندیست توسطِ شرکت آمازون معرفی شده و روز به روز در حال گسترش است. با ما در این شماره همراه باشید.
از همین امروز باید به فکر آسیبپذیریهای شبکههای مولد تخاصمی بود
شبکههای مولدِ تخاصمی (GAN) یکی از روندهای مهم توسعهی هوش مصنوعی محسوب میشود. به طور خلاصه این نوع از هوشِ مصنوعی میتواند با یادگرفتنِ چیزهای مختلف (مانندِ متن، عکس، فیلم (جعل عمیق)، حتی جهان و …) به صورتِ خودمختار آنها را تولید کند. این دسته از هوشهای مصنوعی در زمینهی تولیدِ محتوا اهمیتِ چشمگیر و غیرِ قابلِ انکاری دارند. اما با هر قدم پیشرفت در حوزهی تکنولوژی، مخاطراتی جدید نیز آشکار میشود: اگر این هوشهای مصنوعی «هک» شوند چه؟ اصلیترین نقطه ضعفِ هوشهای تخاصمی برای هکشدن «مرحلهی یادگیری و طبقهبندی» است؛ میتوان هوش را با تکنیکهای مختلفی قانع کرد که آن چیزی که در حالِ یادگیریاش است، مثلا تصویرِ سگ نیست بلکه تصویر گربه است. مکانیزمهای فعلیِ دفاعیِ هوشهای مصنوعیِ تخاصمی قانعکننده نیستند و معمولا به قیمتِ افزایشِ محاسبات، دقت و دادههای بیشتر تمام میشوند اما پروژههای اینچنینی برای افزایشِ توان دفاعی این هوشهای مصنوعی هر روز در حال گسترش است و کشورهای پیشرو به درستی لزومِ تقویتِ این سیستمهای دفاعی را دریافتهاند.
ماشینآلاتِ صنعتیِ سنگینِ کاترپیلار الکترونیک میشوند
همین دو هفتهی پیش بود که از روندِ کشاورزیِ تمام اتوماتیکِ کشورِ روسیه خبر دادیم و در آنجا بیان کردیم که ماشینآلاتِ کشاورزی (مانند کمباین) در حالِ خودرانشدن و هوشمند شدن هستند. در این هفته میخواهیم به برنامهی شرکتِ بزرگِ کاترپیلار برای الکترونیکی سازیِ ماشینآلاتِ صنعتیِ سنگین (مانندِ کامیونهای معدن) بپردازیم. خوانندگانِ سایبرنما به خوبی میدانند که حرکت به سمتِ الکترونیکسازیِ ماشینآلات در واقع مسیری برای هوشمندسازیِ این ماشینآلات است. به همین دلیل اعلام رسمی شرکت کاترپیلار برای توسعهی یک واحدِ تحقیق و توسعهی مجزا در این حوزه را باید در راستای هوشمندسازیِ این ماشینآلات تعبیر کرد. این روندِ کلان نشان میدهد که ساختارِ بسیاری از صنایع نیز مانندِ کشاورزی تغییر خواهد کرد. این که چرا کشاورزی زودتر از صنایعِ دیگر واردِ عصرِ سایبریسازی میشود به دلیلِ اهمیتِ استراتژیکِ غذا در دورانِ پیشِ روست.
نخستوزیر روسیه: هوشهای مصنوعی جایگزین شغلهای یکنواخت و روزمره خواهند شد
اگر روزی تاکسیهای تلفنی جای خودشان را به تاکسیهای اینترنتی دادند، دور نیست زمانی که رانندگانِ این تاکسیهای اینترنتی نیز جای خودشان را به هوشهای مصنوعی بدهند. شغلهای زیادی به واسطهی حضور هوشهای مصنوعی از بین خواهد رفت و به تبع، شغلهای جدیدی ایجاد خواهد شد. این روند یک روندِ قطعی است و تنها کشورهایی که از همین امروز به فکرِ ایجادِ لایههای جدید برای خلقِ مشاغل باشند در آینده پیروز خواهند بود. نخستوزیرِ روسیه، میخائیل میشوتسین، در هفتهی گذشته از توجه کشور خودش به این موضوع خبر داد. او بیان داشت که «ما فهمیدهایم شغلهایی که به کارِ یکنواخت، روزمره و بدونِ تغییر مربوط هستند در آینده توسط هوشهای مصنوعی تصاحب خواهند شد. کارهای تکراری کارهایی هستند که موضوعِ الگوریتم و فرمولسازی هستند». همانطور که نخستوزیر روسیه به خوبی درک کرده است، هوشهای مصنوعی انسانها را به سمتِ اتخاذِ موقعیتهای خلاقانهی شغلیای سوق خواهد داد که ماشینها نمیتوانند آنها انجام بدهند. دور نیست زمانی که مسئلهی «شغل» و «درآمد» به یک بحرانی جهانی تبدیل شود و تنها یک برنامهریزی صحیح میتواند کشورها را از این بحران نجات دهد.
اتاقهایی که وسایل الکترونیک را بدون سیم شارژ میکنند
مسئلهی منبعِ انرژی وسایل الکترونیک همواره مسئلهای مهم و راهبردی بوده است که دو سوال را پیش میکشد: اول) چگونه میتوان باتریهای بهتری ساخت؟ و دوم) چگونه میتوان باتریها را شارژ کرد؟ در حالی که در حوزهی اول راهِ حلهای متنوعی پیشنهاد و عملیاتی شده است، مسئلهی دوم معمولا مورد توجه قرار نمیگیرد؛ در حالی که شاید خلاقیت در توسعهی منابعِ شارژ و تغذیه بتواند بسیاری از نیازهای مورد اول را نیز مرتفع سازد. در همین راستا، پژوهشگران دانشگاه میشیگان و توکیو توانستهاند اتاقی را تولید کند که با تولید ۵۰ وات انرژی، هر وسیلهی الکترونیکِ شما در این اتاق میتواند به صورت «بیسیم» شارژ شود. این راهِ حلِ خلاقانه مانندِ آن است که وسایل الکترونیک همیشه به برق باشند به جای این که آنها را مداوم شارژ کنیم. لازم به ذکر است که تکنولوژی شارژ محیطی تکنولوژی جدیدی نیست اما تا پیش از این، عمدهی تکنیکهای قبلی به آسیبهای انسانی و محیطی منجر میشد. باید دید که آیا میتوان این تکنولوژی را در سطح یک ساختمان یا حتی یک شهر اجرایی کرد یا خیر؟
آمازون تکنولوژی «خرید بدون پرداخت» خود را گسترش میدهد
الگوریتمهای تشخیصِ اشیاء و الگوریتمهای تشخیص بصری میتوانند راهِ حلهای بدیع و جالبی را در زندگی روزمرهی ما انسانها ایجاد کنند. چندی پیش بود که آمازون اولین مغازههای «بدونِ پرداخت» خود را راهاندازی کرد. در این مغازهها فرد واردِ مغازه میشود، اجناسِ موردِ نیازِ خودش را از قفسهها برمیدارد و سپس از مغازه خارج میشود. بدونِ این که پرداختِ مستقیمی برای این اجناس انجام دهد. اما چگونه؟ آمازون با نصبِ رصدگرهای محیطیِ هوشمند در محیطِ مغازه هم میتواند تشخیص دهد که چه کسی خرید کرده است و هم میتواند تشخیص دهد که فردِ موردِ نظر چه محصولات و کالاهایی را از مغازه خارج کرده است. بنابراین وقتی که فرد به خانه رسید ایمیلی برای او ارسال میشود و هزینهی خریدش به او اطلاعرسانی میشود. هفتهی گذشته آمازون خبر داد که این تکنولوژی را گسترش داده و در هایپرمارکتهای وسیع پیادهسازی میکند. تکنولوژیهای سایبری به همین سادگی میتوانند روندهای معمول و روزمرهی زندگی را تغییر دهند؛ آیا خدماتی باقی خواهند ماند که تحتِ تاثیرِ این تکنولوژیها قرار نگیرند؟