سایبرنما – شماره ۱۲
مجله هفتگی سایبرپژوه با معرفی آخرین و مهم ترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آنها در آیندهی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا می کند. در این شماره ابتدا از کامپیوتر کوانتومی جدیدِ IBM خبر خواهیم داد. کامپیوتری که به گفتهی مسئولان این شرکت ۱۰۰ برابر سریعتر از کامپیوترهای کوانتومی قبلی است. در دومین از یک سیستم عصبی جدید برای هوشهای مصنوعی سخن خواهیم گفت که تنها مبتنی بر ۳۰۰ نورونِ (با الهام از کرمها) ساخته شده است. دو محقق بریتانیایی توانستهاند یک شبیهساز مغز میمون را با استفاده از یک GPU خانگی انجام دهند. این اتفاقِ مهمی است زیرا تا چند سال آینده هر کسی در خانهاش میتواند کارهایی را انجام دهد که امروز نیازمند استفاده از ابرکامپیوترهاست.
چاپ سرسامآور دلار در ایالات متحده و استقبال شرکتهای تکنولوژی از رمزارزها خبر چهارم این هفته است. آیا این استقبال به معنای آن است که دلار دیگر رمز مرجع نخواهد بود؟ واپسین خبرِ این هفته مربوط به «جنگ سایبری» است. اکنون «امنیتِ سایبری» صرفا مربوط به حسابهای کاربری نیست بلکه «آب آشامیدنی» شما هم میتواند در معرض حمله و جنگ سایبری قرار بگیرد. با ما در این شماره همراه باشید.
- وعدهی جدیدِ IBM برای ۲۰۲۱: یک کامپیوترِ کوانتومی که ۱۰۰ برابر سریعتر از قبلیهاست
جنگِ گوگل و آزمایشگاه ملی کوانتوم چین اکنون به ایستگاه IBM رسیده است. تقریبا همهی آیندهپژوهان حوزهی سایبری بر این باور هستند که کلیدِ آیندهی پردازشهای سایبری در پردازش کوانتومی است و اکنون کشورها و کمپانیهای مختلفی هستند که سعی میکنند در این رقابتِ جهانی پیشتاز باشند. پردازش کوانتوم نه تنها دری جدید به دنیای سایبری خواهد گشود بل آن که تمام مفاهیمِ پیشینی مانندِ «امنیت»، «انتقال» و «شبکه» را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. IBM اعلام کرده است که سیستم جدید کوانتومش را احتمالا در حالت ابری قرار خواهد داد. ما پیشتر از سرمایهگذاری IBM بر روی فضای ابری گفته بودیم و حال خبر جدید این است که تا سال ۲۰۲۳ این فضای ابری مبتنی بر محاسبات کوانتومی پیادهسازی خواهد شد.
- معرفی یک سیستم عصبی کارآمد برای روبوتها و ماشینهای خودران
هوشهای مصنوعی فعلی مبتنی بر شبکههای عصبی طراحیشده برای آنها فعالیت میکنند. این شبکهی عصبی به آنها اجازه میدهد که دادههای محیطی را دریافت و بر روی آنها پردازشهای لازم را انجام بدهند. یک پژوهش در دانشگاه MIT روش جدیدی را برای طراحی این شبکهها پیشنهاد داده است که میتواند روند تصمیمگیری و همچنین انجام فعالیتهای روبوتیک را بسیار سریعتر و دقیقتر کند. این روش بر اساس ساختار عصبی کرمها طراحی شده است که در آن ۳۰۲ نورون در یک سیستم عصبی میتوانند کاراییهای پیچیدهای را محقق کنند. این میزان اندک از نورونها بدین معناست که ساختار هوشهای مصنوعی کوچکتر میشود و در همان حال کارآیی این نوع از هوشها در شرایط محیطی افزایش پیدا میکند.
- شبیهسازی مغز یک میمون تنها با یک پردازندهی گرافیکی توربوشارژ
یکی از اصلیترین پیشبینیهای آیندهپژوهان حوزهی سایبر تاکید بر این نکته است که در آیندهای نه چندان دور تولید وتوسعهی تکنولوژیهای سایبری به امری کاملا خانگی (و نه دانشگاهی یا کمپانیمحور) تبدیل خواهد شد. امروزه آزمایشهای شبیهسازِ هوش مصنوعی نیاز به ابرکامپیوترهایی دارند که در اختیار شرکتهای بزرگ یا دانشگاههای بزرگ هستند. اما اختراع دو محقق دانشگاه ساسکس این امکان را ایجاد کرده است که هر کسی در خانهی خودش و با کامپیوتر شخصی خودش بتواند پروژههایی را انجام دهد که تا پیش از آن نیاز به هزینههای کلان ابرکامپیوترها داشت. جالب این جاست که عملکرد پردازندهی گرافیکیای (که در خانهی هر گیمری پیدا میشود) در شبیهسازی مغز میمون ۳۵ درصد بهتر از ابرکامپیوتر IBM (معرفی شده در سال ۲۰۱۸) ارزیابی شده است.
- آیا بیتکوین ارز مرجع ۱۰ سال آینده خواهد بود؟
یکی از مهمترین اخبار هفتهی گذشته سرمایهگذاری شدید شرکت تسلا و شخص ایلان ماسک در بیتکوین است. هر چند بسیاری از ناظران بر این باور هستند که فعالیتهای ایلان ماسک و شرکت تسلا در این زمینه صرفا برای سودجویی شخصی این فرد و آن کمپانی است اما باید توجه داشت که همین تصمیمهای جزئی از طریق افرادِ حقیقی و حقوقی ذینفوذ است که مسیر آینده را شکل میدهد. استفاده از بیتکوین برای پیشخرید اتوموبیلها ایدهای است که هر چند اکنون خام است اما مسیر اقتصاد آینده را نشان میدهد؛ اقتصادی مبتنی بر رمزارزهای مجازی. افزایش قیمت بیتکوین و علاقهی شرکتهای مختلف برای استفاده از آن زمانی اهمیت پیدا میکند که بدانیم تقریبا نیمی از دلارهای موجود در جهان «در یک سال گذشته» چاپ شدهاند. سقوط و بحران برای دلار قطعی است و اکنون بازیگران مختلفِ جهانی در پی جایگزین هستند و شاید این جایگزین بیتکوین باشد.
- جنگ سایبری اکنون به منابع آب شهری رسیده است
محققان همواره بر این مسئله تاکید کردهاند که امنیت سایبری هیچگاه به سرعت توسعهی تکنولوژیهای سایبری پیشرفت نکرده است. در حالی که تکنولوژیهای سایبری تمام حوزههای مختلف زیستی و مدنی را درنوردیده است، امنیتِ این تکنولوژیها معمولا مورد غفلت قرار گرفته است. یک خبرِ کوتاه اما مهم در هفتهی گذشته اهمیت این مسئله را به ما یادآوری میکند: یک هکر توانسته است با نفوذ سایبری به منابع آب یک شهرِ ۱۵ هزار نفری از ایالات فلوریدای آمریکا ۱۰۰ واحد سدیم هیدروکسید (سود سورآور) این مخازن را افزایش دهد. وجودِ سود سورآور در منابع آب میتواند منجر به صدمات چشمگیر کوتاهمدت و بلندمدت برای مصرف کنندگان آب شود. امنیت سایبری صرفا به معنای امنیت حسابهای کاربری و اطلاعات سایبری انسانها نیست بلکه امنیت سایبری، در جهانِ سایبریشدهی امروز، به معنای «آب نوشیدنی» شما نیز هست. پر روشن است که وقتی از جنگهای آیندهی سایبری سخن میگوییم، از جنگهایی سخن میگوییم که «مخازن آب» نیز یکی از محلهای نزاعِ این جنگها هستند.