سایبرنما – شماره ۲۳
مجله هفتگی سایبرنما با معرفی آخرین و مهم ترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آنها در آیندهی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا می کند. اولین خبر این هفته سایبرپژوه گزارشی است ازپیشبینی یک موسسهی مشهور استراتژیک در مورد ساختار تولید تکنولوژی در سالهای آینده. یک ابرکامپیوتر ملی در ایالات متحده نقشهی کیهان را ترسیم کرده و اطلاعاتِ جالبی را در موردِ انرژی تاریک در اختیار بشریت قرار داده است. اگر به فیزیک کیهانی علاقهمند هستید، خبر دوم ما را از دست ندهید. تولید خودروی نظامی پرنده توسط دولت روسیه سومین خبر این هفتهی ماست. باید دید روسیه تا کجا میخواهد ما را با دستآوردهای نظامیِ آخرالزمانیاش شگفتزده کند. در چهارمین خبرِ این هفته نتایج یک پژوهش کانادایی جهتِ تشخیصِ احساساتِ بشری با استفاده از فیلمهای سینمایی را بررسی کردهایم که میتواند قدم مهمی برای نزدیکی هوشهای مصنوعی به عواطف انسانی باشد. و واپسین خبر این شماره از مجلهی سایبرنما به بررسی پدیدهی «مغز شهری» یا «شهرهای بصیر و علیم» در چین پرداخته است؛ خبری که احتمالا تصور شما از «حکمرانی آینده» را به کلی تغییر خواهد داد. با ما در این شماره همراه باشید
پیشبینی گارتنر: تا سال ۲۰۲۴ هشتاد درصد تکنولوژی توسط غیر متخصصان ساخته میشود
یک موسسهی معتبر استراتژیست و مشاور اعلام کرده است که ۸۰ درصد از محصولات و خدماتِ صنایعِ تکنولوژیک (به خصوص سایبری) تا سال ۲۰۲۴ توسطِ کسانی به جز متخصصان تکنولوژی تولید خواهد شد. گارتنر اعلام کرده است که راهِ حلهایی مانندِ توسعهی نرمافزار بدونِ دانشِ کدنویسی، توسعهی هوش مصنوعی، خدمات کدنویسی ابری و همچنین تاثیراتِ پاندمی بر شکلگیری موجی از خلاقیتهای تکنولوژیک، منجر به آن خواهد شد که انحصار تولید محصولات و خدمات تکنولوژی از دستانِ صاحبانِ دانش و مهارتِ تخصصی بیرون بیاید و در اختیار عموم مردم قرار بگیرد.
قویترین ابرکامپیوترِ هوش مصنوعی نقشهی کیهان را ترسیم کرد
در حالی که هفتهی گذشته از کاملترین نقشهبرداری مغز توسط گوگل گفته بودیم، این هفته ابرکامپیوتر ملی ایالات متحده توانست اولین پروژهی خود را با نقشهبرداری کامل کیهان به طور موفقیتآمیز پشت سر بگذارد. بنا به گفتهی متخصصان مهمترین دستآوردِ این نقشهبرداری شناختِ دقیقتر «انرژیهای تاریکِ موجود در کیهان» است. گفته میشود که نتایجِ این پژوهش میتواند دریافتِ بشریت از قوانینِ کیهانیِ انرژی و جاذبه را تغییر دهد. Perlmutter سریعترین و قویترین ابرکامپیوتری است که برای کارکرد هوش مصنوعی ساخته شده است. ابرکامپیوترهای قدیمی نمیتوانستند معادلات پیچیدهی ریاضی برای فهمِ ساختار و تعاملِ اجزاء بسیار کوچکی مانند اتم را انجام دهند اما اکنون به لطفِ هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی این امکان فراهم شده است.
روسیه اولین خودروی پرندهی نظامی را تولید میکند
طی چند ماه گذشته روسیه تلاش زیادی داشته است تا خود را به عنوان یک پیشرو در صنعتِ روبوتیک نظامی معرفی کند. به نظر میرسد رقابتِ اصلی در نبرد سردِ سایبری میان چین و ایالات متحده است و روسیه توان زیرساختی و تکنولوژیکِ لازم برای رقابتِ پایاپای با این دو کشور را در اختیار ندارد؛ بنابراین استراتژی اصلی این کشور اکنون بر سرِ توسعهی جنگافزارهای روبوتیک و نیمه-روبوتیک است. در همین راستا خبرگزاری دولتی روسیه اعلام کرده است که اولین مدلِ نظامیِ خودروهای پرندهی خودران را در سالِ ۲۰۲۲ عرضه و در سالِ ۲۰۲۴ عملیاتی خواهد کرد. اعلام شده است که این خودرو میتواند ۶ مسافر و حداکثر ۶۰۰ کیلو بار را منتقل کند. باید دید که آیا پیشرفتهای نظامی روسیه در حوزهی روبوتیک میتواند دستِ برتر سیاسی و نظامی را به این کشور عطا کند یا این چین و آمریکا خواهند بود که حاکمیتِ اصلی جهانِ آینده را به عهده خواهند داشت؟
فهم عواطف توسط هوش مصنوعی با استفاده از فیلمهای سینمایی
فهمِ احساسات بشری توسط هوش مصنوعی یکی از مهمترین معضلات و پروژههای بازمانده در هوش مصنوعی است. ساختار روانی، اجتماعی و فرهنگیِ انسانها به گونهای است که بازنمایی احساساتِ آنها به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد و فهم یا پیشبینی همهی این عوامل برای هوشهای مصنوعی کار بسیار پیچیدهای است. حال محققان کانادایی راهِ حلی را معرفی کردهاند که هوشهای مصنوعی بتوانند با استفاده از روندِ روایت در فیلمهای سینمایی، ساختارِ واکنش عاطفیِ انسانها را بهتر و دقیقتر درک و سپس پیشبینی کنند. اگر هوشهای مصنوعی بتوانند احساسات و عواطف انسانی را دقیقا به مانندِ خودِ انسانها درک کنند، آن هنگام آغاز سپهرِ جدیدی از زندگی بشری خواهد بود.
چینیها پیشتاز در شهرهای بصیر و علیم هستند
شهر بصیر و علیم یا «مغزِ شهری» به شهری گفته میشود که یک هوش مصنوعیِ خاص برای آن توسعه یافته تا با استفاده از تمامِ دادههای شهری مانندِ دوربینها، سنسورها، تصاویر ماهوارهای و … شهر را رصد و کنترل کند. دولت چین (که احتمالا تنها رقیبِ او کرهی جنوبی است) پس از پاندمی کرونا و به بهانهی کنترل مراوداتِ اجتماعی استفادهی گسترده از مغز شهری را آغاز کرده است. گزارش شده است که بسیاری از شهردارهای چینی خواهانِ نصب و راهاندازی مغزِ شهری هستند زیرا این مغزها عملا مدیریت شهری را بسیار آسانتر میکنند. با توسعهی «شهر هوشمند» میتوان انتظار داشت که «مغزِ شهری» ساختار حکمرانی و مدیریت شهری را در آینده به طور کلی تغییر خواهد داد. با این حال، میتوان انتظار داشت که چنین سیستمهایی شهر را در مقابل خرابکاریهای سازمانیافته آسیبپذیرتر نیز میکنند. حکمرانی آینده پاسخ به دو پرسشِ زیر است: چگونه باید هوش مصنوعی را در سطح شهر یا دولت پیادهسازی کرد و چگونه باید از سواستفادهی دیگران جلوگیری کرد؟