سایبرنما – شماره ۱۰
مجله هفتگی سایبرپژوه با معرفی آخرین و مهم ترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آنها در آیندهی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا می کند.
در این شماره ابتدا به معرفی یک پلتفرم جدید خواهیم پرداخت که میتواند در زندگی سایبری ما تاثیرگذار باشد: پلتفرمی برای دکوراسیون مجازیِ خانهها.
تشخیص ۲۰ دقیقهای سرطان پروستات توسط هوش مصنوعی دومین خبر ماست. این اتفاق گام بزرگی برای کاهش هزینههای تشخیص و درمان سرطان پروستاتی است که بسیاری از مردان با آن درگیر هستند.
سپس با معرفی یک روش تولیدِ جدید باتری لیتیومی با استفاده چاپ سه بعدی دوباره به مسئلهی باتری و ذخیرهسازی انرژی بازگشتهایم. به نظر میرسد با وجود تمام تلاشها، پاشنهی آشیل باتریها هنوز برای تکنولوژیهای سایبری مهمترین نقطهی ضعف است.
شگفتانگیزترین خبر این هفته مربوط به انتقالِ ۷۲ بیت اطلاعات از کامپیوتر به DNA سلولی است. سلولها یک هاردِ ذخیرهسازی طبیعی هستند اما ما هنوز راهی برای انتقال اطلاعات به داخل آنها و برداشت اطلاعات از آنها وجود نداشت. امروز این راهِ حل به وجود آمده و بی شک آینده را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
خبر پنجم این هفته مربوط به رابطهای کاربری مغزی است. احتمالا همهی شما در مورد رابط کاربری مغزی تسلا خبر دارید اما در این هفته به اعلام یک شرکت دیگر در مورد یک رابط کاربری مغزیِ مختص به بازیهای ویدئویی خواهیم پرداخت.
واپسین خبرِ هفتهی ما نیز مانندِ چند هفتهی گذشته به یک رخدادِ سایبری از کشورهای در حالِ توسعه اختصاص یافته است: توسعهی یک نظارتِ هوشمندِ شهری در هند که میتواند آغازی برای تغییر و تحولاتِ وسیعِ شهری در سراسر جهان باشد.
با ما در این شماره همراه باشید
- مجازیسازی دکوراسیون خانه
امروزه خرید از طریق اینترنت یکی از معمولیترین و روزمرهترین اتفاقات است. با این حال در خریدهای آنلاینِ امروزی همیشه این مشکل وجود داشته است که شما دقیقا نمیبینید که چه چیزی میخرید یا آیا مثلا مبلی که سفارش میدهید با خانهی شما در هارمونی است یا خیر؟ کمپانی مارکسنت با تکنولوژی واقعیت افزوده تلاش کرده است که این مسئله را حل کند. آنها سرویسی را ارائه میدهند که با اسکن خانهی شما، یک نمونهی مجازی از کالای مورد سفارش شما را در اتاقتان جایگذاری میکند. شما حتی میتوانید پیش از خرید یک کالا به این که آن کالا باید در کجای خانه باشد فکر کنید. این تکنولوژی نه تنها به کمک خرید کالاها میآید بلکه در زمان اسبابکشی نیز کمک حال خواهد بود. دیگر نیازی نیست تصور کنید که اسباب منزل شما در خانهی جدید به چه شکلی خواهند بود زیرا شما پیش از خرید یا اجارهی خانه به راحتی میتوانید به صورت مجازی ببینید که اسباب منزل شما تا چه اندازه به خانهی جدید میآیند.
- هوش مصنوعیای که میتواند سرطان پروستات را در ۲۰ دقیقه تشخیص دهد
سرطان پروستات یکی از شایعترین سرطانها در میان مردان است. روشهای معمول در تشخیص این سرطان معمولا دردناک هستند و تنها ۳۰ درصد دقت دارند. در تحقیق جدیدی که توسط موسسهی علم و تکنولوژی کرهی جنوبی انجام شده است، محققان اعلام کردهاند که به روشی دست یافتهاند که میتواند بر اساس نمونهی ادرار و تنها در زمان ۲۰ دقیقه و با دقتِ تقریبا ۱۰۰ درصدی سرطان پروستان را تشخیص دهد. این روش مبتنی بر یک هوش مصنوعی آموزش دیده است که میتواند مبتنی بر الگوهای پیچیدهی سرطان پروستات و تنها در عرض ۲۰ دقیقه مثبت یا منفی بودن سرطان را تشخیص دهد. این دستآورد نه تنها سرعت تشخیص و سرعتِ عمل در مواجهه با سرطان را افزایش خواهد داد بلکه هزینههای سرطان را نیز کاهش خواهد داد.
- آیا باتریهای تولیدشده توسط پرینت سه بعدی راه نجات لیتیوم خواهند بود؟
باتریهای لیتیومِ فعلیای که در تکنولوژیهای سایبری استفاده میشوند دو مشکل اساسی دارند: ۱) منابع طبیعی لیتیوم بسیار محدود است، ۲) اینباتریها نگاهدارندهی انرژی بسیارمحدودی هستند. با این حال لیتیوم هنوز هم بهترین پاسخ برای مسئلهی ذخیرهی انرژی است و بسیاری از تولیدکنندگان سعی میکنند با بهبود نحوهی تولید باتریها مشکلاتِ این باتریها را حل کنند. شرکت بلکاستون نیز با ارائهی یک الگوی تولید باتری توسط چاپ سه بعدی ادعا کرده است که باتریهایی با ۲۰ درصد توان ذخیرهسازی انرژی و ۱۰ درصد لیتیومِ کمتر تولید کرده است. آیا منابع محدود لیتیوم جنگی بر سر لیتیوم راه انداخت یا روشهای کاملا بدیعی در تولید باتری ایجاد خواهد شد؟ به هر حال به نظر میاید که جنگِ آینده فقط جنگ بر سر آب نخواهد بود.
- پژوهشی جدید و خیرهکننده: ذخیرهی دادههای سایبری بر DNA سلولی
تا سال ۲۰۲۵ چیزی در حدودِ ۴۷۰ اگزابایت (۴۷۰ میلیارد ترابایت) به صورت روزانه داده تولید خواهد شد. ما این دادهها را در کجا ذخیره خواهیم کرد؟ هارددرایوها؟ شیشههای جدیدِ ذخیرهسازی؟ شاید. اما شاید طبیعت بهترین راهِ حل را به ما داده باشد: DNA. ژنومهای سلولی یکی از بهترین مکانهای ذخیرهسازی هستند. هر یک گرم DNA میتواند ۲۱۵ هزار ترابایت را در خودش ذخیره کند. ما تا کنون نمیدانستیم که چگونه میتوانیم این ذخیرهسازی را انجام دهیم اما پژوهشی جدید اعلام کرده است که توانسته ۷۲ بیت اطلاعات رایانهای را بر روی یک سلول بنویسد. ۷۲ بیت در مقابل دادههای اگزابایتی ما هیچ است اما همه میدانیم که این تنها آغاز یک مسیر طولانی است.
- بازیهایی با رابط کاربری مغزی
رابط کاربری چیزی است که ما به واسطهی آن به دنیاهای سایبری متصل میشویم. یک لپتاپ یا یک گوشی به خودی خود یک رابط کاربری هستند. اصطلاحا به چنین رابطهای کاربریای «تکنولوژیهای فیزیکی-سایبری» گفته میشود. چه میشود اگر به جای این که رابطهای کاربری ما اشیائی فیزیکی و در تعامل با اندامهای حرکتیای چون دستِ ما باشند، چیزهایی باشند که مستقیما با مغز ما تعامل کنند؟ کمپانی Velve اعلام کره است بر روی طرحی کار میکند که بتواند یک رابط کاربری VR مبتنی بر تعامل مغزی تولید کند. تولید چنین تکنولوژیای به زودی میسر نخواهد شد اما مسیرِ آینده را به خوبی روشن میکند. در حالی که تولیدِ چنین رابطهای کاربریای تا سالهای پیش صرفا معطوف به فیلمهای علمی تخیلی بود، اکنون ما در مرحلهی آزمایشگاهی هستیم.
- شهرهایی بصیر و سمیع در راهند
ما میدانیم که نیروهای امنیتی و نظامی در بسیاری از کشورها توانایی کنترل بسیار بالایی دارند. آنها میتوانند دوربینهای شهر را در اختیار بگیرند و به راحتی هر کسی را تحت نظر بگیرند. اما چه میشود اگر این نظارت امنیتی تبدیل به یک نظارت دائمی و روزمره شود؟ یک پروژهی نظارت کلان با دوربینهای شهری توسط دولت هند در حالِ اجراست که سعی میکند همین هدف را با استفاده از هوش مصنوعی تضمین کند. این پروژه میتواند برای اهداف خوبی مثل «راه دادنِ خودکار به آمبولانسها» استفاده شود و صد البته میتواند یک نظارت دائمی و سهمگین بر شهروندان باشد. این پروژه آغاز مسیری است که احتمالا توسط کشورهای دیگر نیز دنبال خواهد شد: هوشهای مصنوعیای که زندگی شهری ما را کنترل میکنند.