مصاحبه سایبرپژوه با یک ربات؛ Chat GPT از آینده تقسیم کار اجتماعی برای ما می‌گوید

در ژورنالیسم علم مرسوم است برای مصاحبه معمولا یکی از اساتید دانشگاه، کارشناسان خبره یا پژوهشگران فعال انتخاب شود، اما تحریریه سایبرپژوه تصمیم گرفت با هوش مصنوعی گفتگو کند. چت GPT یک ربات هوش مصنوعی است و می‌تواند مسائل پیچیده در سطح دانشگاهی را حل کند، همچنین مطالب وبلاگی تولید کند، متن آهنگ بسازد، صفحات HTML ایجاد کند و سایر مواردی از این دست را انجام دهد. ما از او درباره «آینده تقسیم کار اجتماعی» پرسیدیم، زیرا گمان می‌کنیم هوش مصنوعی خود به تنهایی مهم‌ترین رقیب در تقسیم کار انسانی است و چه بسا در آینده‌ای نزدیک شاهد به افول رفتن برخی مشاغل و ظهور بعضی کارها باشیم و در عین حال سهم انسان کمتر و نقش تکنولوژی‌های مرتبط با سایبر بیشتر شود. همین الان که به اتاق خود نگاه کنید، می‌توانید تکنولوژی‌های هوشمند را در اطراف‌تان شناسایی کنید و احتمالا تعداد آن‌ها از تعداد انسان‌ها بیشتر باشد. (موبایل، کامپیوتر، تلویزیون و… جمعیت‌شان از انسان‌ها بسیار بیشتر است). در این مصاحبه سعی شده است پرسش‌هایی درباره آینده تقسیم کار اجتماعی از مهمترین عامل تعیین‌کننده آن انجام شود. پاسخ‌های ربات چت GPT نیز در نوع خود جالب و قابل تامل است.

سایبرپژوه: آینده تقسیم کار در اجتماع چگونه خواهد بود؟

Chat GPT: به‌احتمال زیاد پیشرفت‌های فناوری، تغییرات جمعیت‌شناختی و بازار کار، جابه‌جایی قدرت اقتصادی در سطح جهان و روندهای اجتماعی و سیاسی آینده تقسیم کار در اجتماع را رقم خواهند زد. بعضی از کارها با ماشین‌ها و هوش مصنوعی جایگزین می‌شوند که منجر به تغییراتی در تقسیم کار می‌شود. البته در نتیجه رشد فناوری ممکن است کارهای جدیدی نیز به وجود بیاید و تقاضای روزافزونی برای کارگران متخصص در بعضی حوزه‌ها ایجاد شود؛ حوزه‌هایی مثل تحلیل داده‌ها، امنیت سایبری و انرژی‌های تجدیدپذیر. همچنین، هم‌زمان با تمرکز تولید و اشتغال در بعضی حوزه‌ها، جهانی‌شدن و جابه‌جایی قدرت اقتصادی در سطح جهان بر تقسیم کار تأثیرگذار خواهند بود. در پایان باید خاطرنشان کرد که برهم‌کنش‌های پیچیده این عوامل و عواملی دیگر است که آینده تقسیم کار را رقم می‌زند و به‌سختی می‌توان دقیقاً خط سیر آن را پیش‌بینی کرد.

سایبرپژوه: فهرستی از عوامل تأثیرگذار در این عرصه ارائه کنید.

Chat GPT: فهرستی از بعضی از عواملی که آینده تقسیم کار در اجتماع را رقم خواهند زد، به شرح زیر است:

1. پیشرفت‌های فناوری: مثل ماشینی‌شدن و هوش مصنوعی؛
2. تغییرات جمعیت‌شناختی: مثل جمعیت سالخورده و الگوهای مهاجرت؛
3. تحولات بازار کار که شامل رشد صنایع جدید و زوال بعضی دیگر می‌شود؛
4. جهانی‌شدن و جابه‌جایی قدرت اقتصادی در سطح جهان
5. روندهای اجتماعی و سیاسی که شامل تغییرات علم‌آموزی و مهارت‌آموزی، قانون کار و نگرش اجتماعی به کار است
6. پیشرفت علم و فناوری که منجر به اکتشافات و تولیدات نو می‌گردد
7. عوامل اقتصادی: مثل کسادی، تورم و نرخ بیکاری
8. توزیع رفاه و درآمد میان جامعه
9. نگرانی‌های محیط‌زیستی و فشارها برای حرکت به سمت پایداری
10. اصول و ملاحظات اخلاقی در حیطه تقسیم کار و رفتار با کارگران

سایبرپژوه: در آینده‌ای که ترسیم کردید، چه شغل‌های جدیدی در حوزه سایبری وجود خواهند داشت؟

Chat GPT: با توجه‌ به اهمیت فزاینده فناوری و دستگاه‌های دیجیتال در زندگی‌ها و کسب‌وکارها ، به‌احتمال زیاد تقاضای روزافزونی برای کارگران ماهر در حوزه‌های گوناگون امنیت سایبری شکل می‌گیرد. فهرستی از نمونه‌هایی از کارهای سایبری جدید یا موردنیاز در آینده، می‌تواند حاوی این موارد باشد:

1. تحلیلگر امنیت سایبری: مسئول محافظت از سازمان‌ها در برابر تهدیدهای سایبری با تشخیص و فروکاستن آسیب‌پذیری‌های سامانه‌ها؛
2. توسعه‌دهنده blockchain: متخصص توسعه سامانه‌های غیرمتمرکز با استفاده از فناوری بلاکچین
3. متخصص امنیت هوش مصنوعی: متمرکز بر کسب اطمینان از امن بودن سامانه‌های هوش مصنوعی و بی‌خطری آن‌ها برای افراد و سازمان‌ها
4. مهندس امنیت فضای ابری: مسئول امن‌سازی سامانه‌ها و داده‌های ابری؛
5. تحلیلگر جرم‌یابی قانونی دیجیتال: متخصص جمع‌آوری، تجزیه‌وتحلیل و ارائه مدارک دیجیتال در پرونده‌های حقوقی
6. متخصص امنیت اینترنت اشیا (IoT): مسئول امن‌سازی دستگاه‌ها متصل به شبکه اینترنت اشیا
7. آزمونگر نفوذپذیری: متخصص آزمودن سامانه‌های امنیتی یک سازمان با شبیه‌سازی حمله سایبری برای تشخیص نقاط آسیب‌پذیر.

این‌ها تنها نمونه‌هایی برای شغل‌های آینده‌اند؛ شکل عینی شغل‌های سایبری آینده به پیشرفت فناوری و نیازهای بازار بستگی دارد.

سایبرپژوه: لطفاً بر موضوعات امنیتی متمرکز نشوید و به شغل‌های اجتماعی بپردازید.

Chat GPT: چرا که نه؛ از بعضی از کارهای جدید یا موردنیاز اجتماعی که احتمالاً در آینده ایجاد شوند، نام می‌برم:

1. متخصص فنی انرژی‌های تجدیدپذیر: مسئول نصب، نگه‌داری و تعمیر سامانه‌های انرژی تجدیدپذیر، مانند صفحه‌های خورشیدی و توربین‌های بادی
2. طراح شهر: متخصص طراحی و مدیریت شهرهای پایدار و قابل‌زیست
3. مشاور بهداشت روان: مسئول تأمین حمایت عاطفی و روانی برای افراد و اجتماعات
4. متخصص گوناگونی، انصاف و شمولیت : مسئول شناساندن گوناگونی‌ها و شمولیت‌ها در محیط کار و رسیدگی به تبعیض‌ها
5. معلم زیست‌محیطی: متمرکز بر تربیت اجتماعات در مسائل زیست‌محیطی و پایداری
6. پرستار سالمندان: مسئول فراهم‌آوردن مراقبت‌های فیزیکی و روانی برای جمعیت سالخورده
7. مدیر شبکه‌های اجتماعی: مسئول مدیریت حضور یک سازمان در شبکه‌های اجتماعی و بهبود وجهه برخط آن
8. تحلیلگر داده‌های پیامدهای اجتماعی: متخصص تجزیه و تحلیل داده‌ها برای فهم مسائل اجتماعی و محیط‌زیستی و رسیدگی به آن‌ها.

آنچه ذکر شد، تنها بعضی مثال‌ها برای شغل‌های سایبری اجتماعی هستند؛ شکل عینی شغل‌های سایبری اجتماعی آینده به روندهای اجتماعی، تحولات بازار کار و نیازهای جامعه بستگی دارد.

سایبرپژوه: سرنوشت فیلسوفان، جامعه‌شناسان و کشیش‌ها (روحانیون مذهبی) در بازار کار چه خواهد شد؟

Chat GPT: آینده جایگاه شغلی فیلسوفان، جامعه‌شناسان و روحانیون به بعضی از عوامل بستگی دارد؛ مثلاً روندها و نیازهای متغیر اجتماعی، پیشرفت‌های فناورانه و تغییرات اقتصاد جهانی. بعضی از نتایج احتمالی می‌تواند این‌گونه باشد:

1. فیلسوفان: فلسفه عرصه‌ای است که هزاران سال وجود داشته است و امروزه نیز به حیات خویش ادامه می‌دهد. گرچه تقاضا برای فیلسوفان ممکن است در طول زمان تغییر کند، اما به‌احتمال خیلی زیاد در آینده هم نیازمند تفکر نقاد و هدایت اخلاقی آنان هستیم.
2. جامعه‌شناسان: جامعه‌شناسان رفتار انسان و نهادهای اجتماعی را موردمطالعه قرار می‌دهند و حاصل کارشان برای صنایع گسترده‌ای مثل آموزش، حکمرانی و تجارت قابل‌اعتنا است. ممکن است تقاضا برای جامعه‌شناسان در واکنش به تغییراتی در جامعه رخ می‌دهد، تغییر کند، ولی به‌احتمال خیلی زیاد به وجهی نیازمند مهارت‌های آنان خواهیم ماند.
3. کشیش‌ها: نقش کشیش‌ها و رهبران مذهبی ممکن است در واکنش به تغییراتی که در جامعه رخ می‌دهد، دچار تحولاتی شود (تغییراتی مثل کاهش تعلقات مذهبی و رشد سکولاریسم)، ولی به‌احتمال خیلی زیاد کسانی که عضو اجتماعات مذهبی هستند، همچنان نیازمند هدایت و پشتیبانی معنوی آنان خواهند ماند.

در پایان باید خاطرنشان کرد که آینده این پیشه‌ها به برهم‌کنش پیچیده عامل‌ها بستگی دارد و به‌سختی می‌توان دقیقاً خط سیر آن را پیش‌بینی کرد. البته به‌احتمال زیاد افرادی که به شکل حرفه‌ای در این عرصه رشد و تعلیم یافته‌اند، به وجهی به ایفای نقش‌های مهم در جامعه ادامه خواهند داد.

سایبرپژوه: مهم‌ترین رشته‌های علوم‌انسانی در آینده چه خواهند بود؟

Chat GPT: به‌سختی می‌توان قاطعانه پیش‌بینی کرد که کدام یک از رشته‌های علوم‌انسانی در آینده بیشترین اهمیت را خواهند داشت؛ زیرا این موضوع به برهم‌کنش پیچیده عواملی مثل تغییراتی که در جامعه رخ می‌دهد، پیشرفت‌های فناورانه و اولویت‌های سیاسی و اقتصادی متغیر، بستگی دارد.

البته بعضی از عرصه‌های علوم‌انسانی که ممکن است قابل‌اعتنا و موردنیاز بماند، به شرح زیر است:

1. اخلاق: با پیشرفت مداوم فناوری و هوش مصنوعی، سؤالاتی که در مورد کاربست‌های اخلاقی این پیشرفت‌ها وجود دارد، اهمیت فزاینده‌ای خواهند یافت.
2. مطالعات فرهنگی: با تداوم جهانی‌شدن، درک فرهنگ‌های مختلف و پیشینه آن‌ها ارزش فزاینده‌ای می‌یابد.
3. مطالعات محیط‌زیستی: با رشد مداوم دغدغه‌ها درباره محیط‌زیست و پایداری، اعتنا به مطالعه مسائل زیست‌محیطی و تأثیرات آن‌ها بر جامعه افزایش خواهد یافت.
4. علوم‌انسانی دیجیتال: باتوجه‌به اهمیت فزاینده فناوری در زندگی‌های ما و ظهور کلان‌داده‌ها، همان‌طور که ما تلاش می‌کنیم تا تأثیر این پیشرفت‌ها بر جامعه و فرهنگ را درک کنیم، به‌احتمال خیلی زیاد مطالعات علوم‌انسانی دیجیتال اهمیت ویژه‌ای می‌یابد.

در آخر یادآور می‌شویم که مهم‌ترین رشته علوم‌انسانی در آینده بسته به عامل‌های معهود تعیین می‌گردد و به‌سختی می‌توان پیش‌بینی کرد که کدام رشته مهم‌ترین خواهد شد. البته به‌طورکلی علوم‌انسانی در یاری‌رسانی به ما برای فهم و تأمل دقیق در مورد جهان پیرامونمان و شکل‌دهی به فرهنگ و جامعه‌مان، همچون گذشته نقش مهمی را ایفا خواهد کرد.