آیا در متاورس هم رکود و تورم به دنبال‌مان می‌آیند؟ درآمدی بر اقتصاد متاورس

متاورس دیدگاه مشترک میان کارآفرینان فناوری را توصیف می‌کند: «شبکه‌ای بسیار مقیاس‌پذیر و قابل تعامل از جهان‌های مجازی سه‌بعدی ارائه‌شده در زمان واقعی که می‌تواند به طور همزمان و مداوم توسط تعداد بسیار نامحدودی از کاربران، و با تداوم داده‌ها، مانند هویت، تاریخچه، حقوق، اشیاء، ارتباطات و پرداخت‌ها تجربه شود». اکوسیستم اقتصادی که حول چشم انداز متاورس ساخته می شود، قابل توجه است. ارزش بازار شرکت‌های فعلی (۲Web) که روی فناوری‌های متاورس کار می‌کنند ۱۴.۸ تریلیون دلار است، در حالی که ارزش تخمینی کارآفرینان متاورس (Web3) تنها ۰.۰۳ تریلیون دلار است. مفاهیم متاورس برای کارآفرینی هنوز به خوبی مورد توجه قرار نگرفته است. این خلأیی است که یادداشت حاضر قصد پر کردن آن را دارد.

برای نشان دادن ماهیت کارآفرینی در متاورس، مدل های کسب‌و‌کار دو سرمایه‌گذاری محبوب در متاورس به صورت زیر می باشد:

• : Decentraland یک دنیای مجازی و مبتنی بر بلاکچین است که دارای ۹۰۶۰۱ «پارسل» (یعنی قطعه زمین مجازی) است. هر بسته توسط یک توکن غیر قابل تعویض (NFT)؛ نشان داده می شود. مکان ها منحصر به فرد هستند و مختصات (x,y) دارند.
• : KONG Land یک دولت رمزنگاری[۱] است که توسط “شهروندان” خود از طریق یک سازمان غیرمتمرکز خودمختار فراگیر اداره می شود (DAO). نوآوری آن به اصطلاح “قراردادهای قفل شده با سیلیکون” (“SiLos”) است. SiLo اساسا یک ریزتراشه فیزیکی است که به یک قرارداد هوشمند مجازی متصل است. این ریزتراشه جهان مجازی و فیزیکی را با امکان صادرات دارایی های رمزنگاری شده از متاورس به دنیای فیزیکی یا به عنوان مثال تأیید هویت در دنیای فیزیکی برای متاورس به یکدیگر مرتبط می کند. شهروندان KONG Land می‌توانند وجوه خود را به خزانه دولت (مثل مالیات) واریز کنند، که توسعه KONG Land را تأمین می‌کند و حقوق حاکمیتی را برای شهروندان در یک ایالت رمزنگاری غیرمتمرکز فراهم می‌کند.

مزایا، چالش ها و محدودیت های متاورس

مزایای Metaverse شامل گسترش فضای زندگی و کار، گسترش هوش انسانی به ربات‌های دانش و امکان «فوق بهره‌وری» انسان از طریق آواتارهای متعدد است. همچنین می‌تواند پروفایل‌های شغلی جدیدی مانند طراح مد دیجیتال ایجاد کرد، و آینده کار را تعیین کرد، به لطف یکپارچگی بازار جهانی حاصل از متاورس می توان به سود حاصل از تجارت پی برد، زیرا آواتارها می توانند بدون هیچ هزینه ای بدون تأخیر زمانی در سراسر متاورس حرکت کنند و هزینه های تراکنش را کاهش دهند. همچنین می‌تواند جامعه ما را به جامعه‌ای پایدارتر و عادلانه‌تر تبدیل کند. زیرا بی‌نهایت منابع دیجیتال ممکن است میزان استفاده از منابع طبیعی را در دنیای فیزیکی کاهش دهد، یا به این دلیل که فناوری‌های جدید AR/VR ممکن است محدودیت‌های فیزیولوژیکی در افراد دارای معلولیت را از بین ببرد؛ آنها را وارد زندگی اقتصادی و اجتماعی می کند و به آنها اجازه میدهد از فعالیت هایی لذت ببرند که در دنیای آفلاین امکان پذیر نیست (مثلاً به لنزهای VR فکر کنید که به افراد با مشکلات بینایی اجازه می دهد در متاورس ماشین سواری کنند). علاوه بر این، داده‌های موجود در متاورس در نهایت به اطلاعات عمیقی در مورد جامعه انسانی و اقتصاد منجر می‌شود که می‌تواند تصمیم‌گیری مبتنی بر مدل و انسانی را بهبود بخشد و مداخلات سیاست‌گذاری هدفمند را از طریق شبیه‌سازی در متاورس تسهیل کند.

از طرف دیگر، چندین چالش وجود دارد که کارآفرینان فناوری باید بر آنها غلبه کنند تا دیدگاه مشترک متاورس را به واقعیت تبدیل کنند. برای مثال، نگرانی‌هایی در مورد حفظ حریم خصوصی داده‌ها، اخلاقیات در دنیایی وجود دارد که در آن منابع دیجیتال بی‌نهایت هستند و همه محصولات و خدمات می‌توانند ارائه شوند، و همچنین نگرانی‌های مرتبط با سلامتی های روانی وجود دارد. همچنین این نگرانی وجود دارد که متاورس می‌تواند به دلیل هزینه‌های بالای گاز مورد نیاز برای بهره‌برداری از آن برای محیط‌زیست مضر باشد، اگرچه چندین استارت‌آپ Web 3.0 در حال کار بر روی راه‌حل‌هایی برای کاهش هزینه‌های گاز، افزایش تراکنش‌ها در ثانیه (TPS) و در نتیجه اجتناب از ازدحام شبکه هستند.

برخی از اقتصادهای بسیار ساده متاورس

الف) ساخت متاورس: استارت‌آپ‌ها در مقابل شرکت‌های مستقر[۲]

این سوال که چه کسی متاورس را می‌سازد، استارت‌آپ‌ها یا شرکت‌های مستقر، موضوع عمیق‌تری را منعکس می‌کند: آیا متاورس واقعاً یک دنیای مجازی غیرمتمرکز، باز و عمومی خواهد بود یا شبکه‌ای از جهان‌های مجازی خصوصی. نسخه خصوصی متاورس در مقابل نسخه عمومی آن را به شرح زیر می‌توان توصیف کرد: “متاورس خصوصی آینده متمرکزی [با] شرکت های بزرگ مانند متای فیس بوک است که در آن ارزش از کاربران به عنوان مصرف کننده استخراج می شود. این متاورس هم واقعیت مجازی است که از طریق هدست‌هایی مانند Oculus که دنیای دیجیتال را نشان می‌دهد و هم واقعیت افزوده است که از طریق پوشیدن چهره مانند عینک قابل دسترسی است و چیزهای دیجیتالی را بر روی دنیای فیزیکی نشان می‌دهد. در مقابل، متاورس عمومی چشم‌اندازی از جهان‌های دیجیتال غیرمتمرکز متعددی است که افراد می‌توانند بین آن‌ها حرکت کنند و متعلق به شرکت‌کنندگان باشد. با مشاهده‌ی آمار تخصیص ارزش شرکت های فعلی می توان نشان داد که استارت‌آپ‌ها نرخ رشد بیشتری نسبت به شرکت‌های مستقر دارند، که نشان می‌دهد استارت‌آپ‌ها نسبت به شرکت‌های مستقر ارزش نسبتاً بیشتری از اقتصاد نوظهور متاورس دریافت می‌کنند.

ب) بهره برداری از متاورس: مفاهیم رفاهی

کارایی هزینه تراکنش: کارایی هزینه تراکنش متاورس ممکن است کارایی تعاملات اجتماعی و اقتصادی را بهبود بخشد. آواتارها می‌توانند فوراً بین مکان‌ها حرکت کنند و میزان زمان تولید را افزایش دهند. کاربران می‌توانند بیش از یک آواتار داشته باشند تا آواتارهای متعدد بتوانند چندین کار را همزمان انجام دهند. نکته مهم این است که فناوری زیربنایی متاورس (به عنوان مثال، بلاک چین، قراردادهای هوشمند و امور مالی غیرمتمرکز) به طور قابل توجهی هزینه های تراکنش را برای مبادله و اثبات مالکیت دارایی های دیجیتال کاهش می دهد.

ناکارآمدی هزینه جستجو: متاورس یک دنیای مجازی فوق تخصصی و غیرمتمرکز با موانع ورود کم به لطف فناوری های بلاک چین را نشان می دهد. در نتیجه، متاورس به دلیل مشارکت و کامل بودن بالای بازار، دارای بازارهای متکثر خواهد بود. مشارکت بالا در بازار ناشی از موانع ورود کم برای بازار است. این هزینه کم سبب ورود هر تولید کننده ای به این بازار با هزینه کم می شود که این امر سبب مشکلات مربوط به اصطکاک جستجو[۳] می شود. اصطکاک جستجو توسط اطلاعات نامتقارن در بازارهای غیرمتمرکز تشدید می شود و این مشکلات در یک متاورس بدون مرز، اجرای دشوار قوانین و با اثرات سرریز پیچیده، راه حل آسانی ندارد.

پیامدهای رفاهی متاورس به تخصیص و قیمت منابع در اقتصاد مجازی برمی گردد. مسیر تعادل در اقتصاد متاورس ممکن است دارای تخصیص نادرست منابع باشد. کار های مرتبط پژوهشی نشان می‌دهد که قیمت‌گذاری NFTها، به‌عنوان توانمندکننده‌های متاورس، نسبتاً ناکارآمد هستند. ناکارآمدی بازار برای دارایی های متاورس ممکن است منعکس کننده یک موضوع عمیق تر باشد، حداقل در مرحله اولیه پذیرش متاورس قیمت گذاری کالاهای دیجیتال در متاورس دشوار است. در اصل، منابع دیجیتال بی‌نهایت، قیمت ها را به صفر می رساند. به همین دلیل است که توسعه دهندگان متاورس به طور مصنوعی عرضه کالاهای دیجیتال در بلاک چین را محدود می کنند. با این حال، مشخص نیست که چه مکانیسم‌هایی می‌تواند مانع از تقلید رقبا از محصولات یا خدمات مجازی شود و عرضه را در سطحی پایین‌تر محدود کند تا بر قیمت‌گذاری شرکت فعلی غلبه کند. بنابراین، متاورس احتمالاً شبکه و رمز گذاری قوی‌ای ایجاد خواهد کرد. با این حال، این ممکن است منجر به اثرات ضدرقابتی غیرقابل حل شود، که حل آنها در یک دنیای مجازی بدون مرز و بدون حوزه قضایی دشوارتر است. تمام این سوالات باز و احتمالات در نهایت ارزش افزوده خالص متاورس را برای جامعه تعیین می‌کند.

[۱] cryptostate

[۲] در کسب و کار، اصطلاح “مستقر” اغلب شرکتی را توصیف می کند که بیشترین سهم بازار را از یک صنعت خاص در اختیار دارد یا مدت زیادی را در آن حوزه فعالیت داشته است.

[۳] اصطکاک جستجو موانعی برای تطابق یا توافق بین دو طرف برای مشارکت یا معامله است.