مهمترین و اولین مانع برای استفاده از تکنولوژی‌های واقعیت افزوده، قیمت بالای تجهیزات این فناوری و مصرف بالای حجم اینترنت است. همین مسئله باعث می‌شود افراد از استفاده‌ی آن اجتناب کنند و قشر بسیار کمی از مردم که توانایی پرداخت این هزینه را دارند از آن استفاده کنند. در نتیجه؛ همین نکته خود مانعی بر سر راه توسعه دهندگان نرم افزار های مبتنی بر واقعیت افزوده است. نقطه آغاز شکاف دیجیتال از چنین فرآیندی خواهد بود.
فناوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده از آن همچنان در حال پیشرفت و تحول است. جوامع مختلف می کوشند برای استفاده از این فناوری خود را با این پیشرفت و تحول همگام سازند. با این همه، سطح پیشرفت و میزان استفاده از فناوری در جوامع مختلف یکسان نیست و ما امروزه با پدیده ای به نام شکاف دیجیتال در جهان روبرو شده ایم. این شکاف بین کشورهای توسعه یافته، و در حال توسعه ایجاد شده است. اما به دلیل رشد بسیار سریع تکنولوژی نه تنها در بین جوامع شاهد شکاف دیجیتال هستیم بلکه در کشور های در حال توسعه می توان این شکاف دیجیتال را در بین شهر ها نیز مشاهده کرد. در این مطلب به شکاف دیجیتال و واقعیت افزوده می پردازیم و اینکه چگونه شکاف دیجتال مانع رشد و گسترش واقعیت افزوده می گردد.
شکاف دیجیتال
تعریف شکاف دیجیتال در منابع قدیمی تر متمرکز به میزان دسترسی یا عدم دسترسی به اینترنت، و یا ضریب نفوذ اینترنت بوده است. اما در تعریف جدید شکاف دیجیتال که OECD ارایه کرده است، دو محور مبنای تعریف است. این دو مبنا عبارتند از: ۱. فرصت دسترسی به تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، ۲. استفاده از اینترنت برای کاربرد های مختلف. اولین محور بیشتر به سیاست‌گذاری‌های کلان دولتمردان و شرکت‌های عرضه، توزیع و مدیریت ترافیک اینترنت بازمی‌گردد. اما دومین محور، به شیوه‌ی استفاده‌ی تک تک ما انسان‌ها از اینترنت و ابزارهای ارتباطی اشاره دارد.
علت بروز عمده شکاف دیجیتال سرعت کم رشد فناوری در بعضی از کشورها یا شهرها و دسترسی ناهمگون افراد به منابع مختلف تکنولوژیک است. این شکاف معضلاتی را برای استفاده از فناوری های جدید در جوامع در پی دارد. مشکلاتی مانند ایجاد شکاف سواد ارتباطی، شکاف آموزشی، و همچنین شکاف درآمدی. تکنولوژی‌های جدید برای اینکه مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرند تا برای کسب و کارها سودمند باشند، لازم است مشتریان به آنها دسترسی داشته، و از امکان بهره برداری از آنها برخوردار باشند. شکاف دیجیتال مانع این وضعیت می شود و موجب می شود بسیاری از مشتریان از دایره شمول بهره برداران کسب و کارها بیرون بمانند. یکی از نوترین این تکنولوژی‌ها نو واقعیت افزوده است که ممکن است شکاف دیجیتال مانعی برای استفاده از این دانش در ایران باشد.
واقعیت افزوده AR چیست؟
واقعیت افزوده تکنولوژی جدیدی است که دنیای فیزیکی را با اضافه کردن لایه های دیجیتال به آن گسترش می دهد. این فناوری نمایی از دنیای واقعی فیزیکی را به همراه تصاویر دیجیتال تولید شده توسط کامپیوتر ارائه می کند که می تواند درک ما را از واقعیت تغییر دهد. واقعیت افزوده که یکی از تکنولوژی های جدید است که برای توسعه و گسترش نیاز به استفاده روز افزون مشتری ها و مخاطبان دارد. در این صورت است که می تواند در صنایع و کسب و کارهای مختلف، مانند گردشگری، تبلیغات، و آموزش در کشورهای مختلف مانند کشورهای توسعه یافته بکار گرفته شود. از این رو یکی از چالش های پیش روی استفاده از واقعیت افزوده شکاف دیجیتال است.
واقعیت افزوده (AR) شامل اجزای زیر می شود:
دوربین و سنسور– جمع آوری داده در مورد تعاملات کاربر و ارسال آن برای پردازش.
پردازش– دستگاه های AR باید نهایتا مانند کامپیوتر های کوچک عمل کنند و به همین دلیل به CPU، GPU، حافظه، بلوتوث/وای فای، جی پی است و .. نیاز دارند تا بتوانند سرعت، زاویه و جهت را در فضا اندازه گیری کنند.
تصویر سازی– این بخش به یک پروژکتور بسیار کوچک در هدست های AR بر میگردد که از سنسورها اطلاعات را می گیرد و روی یک سطح نمایش می دهد.
بازتاب دادن– بعضی از دستگاه های واقعیت افزوده مجهز به آینه هایی هستند که به چشم انسان کمک می کنند تا تصاویر مجازی را ببینند.
وضعیت ایران از نظر بهرمندی از فناوری واقعیت افزوده
در حال حاضر شرایط ایران دسترسی به تکنولوژی‌ها برای این نوع دسترسی رو به پیشرفت بوده و هر سال با میزان قابل توجهی کوشش در جهت بهبود فناوری اطلاعات صورت می‌گیرد اما سطح تکنولوژی مورد نیاز برای بکارگیری فناوری واقعیت افزوده در بین مردم به زیرساخت های بروزتری نیاز دارد تا بتواند پردازش با سرعت قابل قبولی را داشته باشد برای مثال اینترنت با پهنای باند و سرعت بیشتر ، اینترنت ۵G برای پردازش سریع تر اطلاعات نیاز دارد تا بتوانیم از ویژگی های شگفتی ساز این فناوری استفاده کنیم.
شکاف دیجیتال و واقعیت افزوده
در این مسیر موانعی نیز وجود دار که در راه دستیابی به این تکونولوژی‌ها قرار دارند. مهمترین و اولین آن قیمت بالای تجهیزات این فناوری و مصرف بالای حجم اینترنت است که باعث می شود افراد از استفاده ی آن اجتناب کنند و قشر بسایر کمی از مردم که توانایی پرداخت این هزینه را دارند از آن استفاده کنند و این مطلب خود مانعی بر سر راه توسعه دهندگان نرم افزار های مبتنی بر واقعیت افزوده است. البته با این حال واقعیت افزوده در سطح استفاده از گوشی در حال گسترش است و اپلیکیشن هایی در حوزه های مختلف علی الخصوص پزشکی، آموزش و سرگرمی به طور موفق راه اندازی شده اند و با بهبود دسترسی به اینترنت پرسرعت برای همگان استفاده از آنها نیز قطعا افزایش خواهد یافت.
