فیلم سینمایی «بلک‌بری» داستان اوج‌گیری این موبایل است که در بهترین سال‌های فعالیتش توانست نزدیک به نیمی از بازار موبایل جهان را از آن خود کند، ولی امروز که درباره آن صحبت می‌کنیم، هیچ سهمی از بازار جهانی موبایل ندارد.
فیلم سینمایی «بلک‌بری» برای دوست‌داران موبایل و طرفداران صنایع سایبری بسیار آموزنده خواهد بود. این فیلم به وضوح نشان می‌دهد که صنایع موبایلی مبتنی بر نوآوری و اقتصاد ارزان هستند.
امروز که درباره عاملیت نوآوری و اقتصاد ارزان در صنایع موبایلی صحبت می‌کنیم، باید به خاطر بسپاریم که بخش زیادی از موبایل‌های جهانی مثل «سامسونگ»، «شیاومی» و «آیفون» در چین تولید می‌شوند. به نظر می‌رسد آینده صنایع موبایلی به چین بستگی دارد و «بلک‌بری» نیز صرفا یک خاطره نوستالژیک و «دوستی به پایان‌رسیده» است. در جهان سایبری، نوستالژی جایی در آینده ندارد
بیشتر ۱۰ سال قبل بود که یکی از دوستانم موبایل «بلک‌بری» خرید. آن زمان من «سونی» داشتم و موبایل قبلی‌ام هم «سونی‌اریکسون» بود. به آن دوست که الان کمتر با هم ارتباط داریم، گفتم: «چرا از میان این همه برند موبایل مثل نوکیا، سامسونگ، سونی و…، موبایل بلک‌بری را انتخاب کردی؟» او هم در جواب به من گفت: «چون زیاد تایپ می‌کنم». البته این دوست من حق داشت «بلک‌بری» را انتخاب کند، زیرا همیشه مشغول تایپ کردن و پیامک فرستادن و سرگرم فیس‌بوک بود. («سونی» هم شرکت عجیبی است، گروهی که حقوق معنوی فرنچایز مردعنکبوتی را خریده، سال‌ها قبل برای تولید موبایل با یک شرکت سوئدی همکاری می‌کرده است!) امروز که این خاطره را مرور می‌کنم، در سایت «دیجی‌کالا» فقط یک نوع موبایل «بلک‌بری» با قیمت نسبتا ارزان موجود است و در این سال‌ها نیز کسی دیگر را سراغ ندارم که موبایلش «بلک‌بری» بوده باشد.
همین خاطره کوتاه بسیار شبیه خلاصه فیلم سینمایی «بلک‌بری» نیز هست. فیلم سینمایی «بلک‌بری» داستان اوج‌گیری این موبایل است که در بهترین سال‌های فعالیتش توانست نزدیک به نیمی از بازار موبایل جهان را از آن خود کند، ولی امروز که درباره آن صحبت می‌کنیم، هیچ سهمی از بازار جهانی موبایل ندارد و جایش را «شیائومی»، «سامسونگ» و «آیفون» گرفته‌اند. فیلم سینمایی «بلک‌بری» فیلمی در ژانر کمدی، درام و بیوگرافی، و محصول کاناداست. «مت جانسن» کارگردان این فیلم بوده و «گلن هاوتون» و «جی باروشل» در آن نقش‌آفرینی کرده‌اند. مثل سرنوشت خود موبایل «بلک‌بری»، فیلمش نیز در گیشه شکست خورده است، هرچند می‌توان جزو بهترین فیلم‌های سینمایی سال ۲۰۲۳ نیز برشمرد.
تمام فیلم درباره «لازاریدیس» و دوستش «داگ» است که با سختی‌ها و مشقت‌های فراوان مجموعه موبایل‌های «بلک‌بری» را طراحی و تولید می‌کنند. آنان کار خود را به «بالسیلی» ارائه می‌کنند و از این‌جا به بعد او نیز به عنوان یک مدیر ارشد اجرایی کاربلد به آنان ملحق می‌شود و محصول‌شان را ارتقاء می‌دهند. مثل همه فیلم‌های درام شرکتی، شرکت آن‌ها اوج می‌گیرد و بالا می‌رود، اما در نهایت موفقیت‌هایشان تمام می‌شود و زمین می‌خورند.
فیلم سینمایی «بلک‌بری» برای دوست‌داران موبایل و طرفداران صنایع سایبری بسیار آموزنده خواهد بود. این فیلم به وضوح نشان می‌دهد که صنایع موبایلی مبتنی بر نوآوری و اقتصاد ارزان هستند.
نوآوری «بلک‌بری»:
در جهانی که تلفن‌های همراه صرفا به درد تماس گرفتن می‌خورند، «بلک‌بری» محصولی را ارائه می‌دهد که با آن بتوان پیامک و ایمیل داد. آنان قضیه را یک مرحله جلوتر می‌برند و از پیامک‌های رایگان و رمزنگاری‌شده رونمایی می‌کند. همه‌چیز خوش و خرم است، که ناگهان استیو جابز وارد می‌شود و از موبایل صفحه‌لمسی‌اش به نام «آیفون» رونمایی می‌کند و کار «بلک‌بری» با آن دکمه‌های ریز و تق‌تقی‌اش به پایان می‌رسد. «بلک‌بری» به موفقیت رسید، زیرا خدمات چندمنظوره را به موبایل خود افزوده بود، و «آیفون» توانست «بلک‌بری» را شکست دهد، زیرا خدمت جدیدی را به کاربران ارائه می‌کرد. البته می‌توان ماجرا را ژئوپلیتیک نیز نگاه کرد، کانادا و نهادهایش سهمی بسیار کمتر از آمریکا در سیاست و جغرافیا دارد، و اگر احیانا به موفقیت کوتاه‌مدتی می‌رسد، نباید توقعات بیشتری از آن داشت.
اقتصاد ارزان «بلک‌بری»:
در سرمایه‌داری دیجیتال، اقتصاد ارزان بسیار اهمیت دارد، زیرا از یک‌سو هر کاربری دوست دارد که برای موبایلش کمتر هزینه کرده و بیشترین خدمت را دریافت کند، و از آن‌‌طرف هر شرکتی خواهان این است که کمترین هزینه را کرده و بیشترین سود را دریافت کند. بخش زیادی از موفقیت «بلک‌بری» ارزانی آن نسبت به سایر رقبا بود، اما اقتصاد ارزان لزوما عامل موفقیت و شکست نیست.
نوآوری و اقتصاد ارزان چینی:
در این فیلم به وضوح از نقش تازه چین در صنایع دیجیتال و سایبری یاد می‌شود، اما نقش منفی و علت شکست «بلک‌بری» را به چینی‌ها نسبت می‌دهند. در این فیلم می‌بینیم که مودم‌های چینی صدای آزاردهنده‌ای دارند و نسخه چینی «بلک‌بری» نیز علاوه‌بر باگ‌های صفحه لمسی، باز هم همان صدای گوش خراش را می‌دهد.
امروز که درباره عاملیت نوآوری و اقتصاد ارزان در صنایع موبایلی صحبت می‌کنیم، باید به خاطر بسپاریم که بخش زیادی از موبایل‌های جهانی مثل «سامسونگ»، «شیائومی» و «آیفون» در چین تولید می‌شوند. «لازاریدیس» معتقد بود که مهندسان چینی خلاقیت ندارند و به کیفیت کار اهمیت نمی‌دهند، اما او نیز در نهایت مجبور شد با چینی‌ها کار کند ولی از کیفیت کارشان راضی نبود. به نظر می‌رسد آینده صنایع موبایلی به چین بستگی دارد و «بلک‌بری» نیز صرفا یک خاطره نوستالژیک و «دوستی به پایان‌رسیده» است. در جهان سایبری، نوستالژی جایی در آینده ندارد.
