بازی های ویدیوئی می‌توانند اثرات مثبتی بر مغز کودکان بگذارند

یک مطالعه علمی جدید ثابت می کند که بازی های ویدئویی ممکن است تاثیر مثبتی بر عمکرد شناختی کودکان بگذارند. بازی های ویدئویی و تاثیرات مثبت شاید عجیب ترین موردی باشد که خانواده های ایرانی میتوانند بشوند.

طبق ادعای این تحقیق که در نشریه JAMA Network Open در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۳، منتشر شده است، کودکانی که سه ساعت یا بیشتر در روز وقت خود را به بازی های ویدئویی اختصاص می دهند، در مقایسه با کسانی که هر گز بازی ویدئویی انجام نمی دهند، عملکرد بهتری در آزمون مهارت های شناختی شامل کنترل تکانه ها[۱] و حافظه کاری[۲]، داشته اند. این تحقیق ۲۰۰۰ کودک ۹ و ۱۰ ساله را مورد بررسی قرار داده است.

این گزارش در حالی توسط موسسه ملی سلامت[۳] و موسسه ملی سوء مصرف مواد[۴] ارائه شده است که هنوز محققین پیرامون کیفیت و نحوه تاثیر گذاری بازی های ویدئویی بر فرایند ها و مهارت های شناختی کودکان اختلاف نظر دارند. بسیاری از مطالعات و پژوهش های رفتاری ثابت کرده اند که بازی های ویدئویی باعث افزایش رفتار های پرخاشگرانه و نابهنجار در کودکان می شوند.

بادر چرانی[۵]، استادیار روانپزشکی در دانشگاه ورمانت[۶] و نویسنده اصلی این تحقیق، می گوید :« بسیاری از والدین امروز نگران تاثیر بازی های ویدئویی بر سلامت روان و رشد فرزندان خود هستند و از آنجایی که رونق و گسترش این بازی های در میان جوانان و نوجوانان غیر قابل توقف است، دانستن تاثیرات مثبت و منفی این بازی ها ضروری است».

محققان دانشگاه ورمانت در برلینگتون[۷] دو گروه از کودکان را آزمایش کردند:

کسانی که حداقل ۲۱ ساعت در هفته بازی های ویدئویی انجام می دهند – البته با تبعیت از دستورالعمل های توصیه شده توسط آکادمی اطفال آمریکا[۸] – و کسانی که اصلا بازی نمی کنند.

محققان دریافتند که گیمر ها توانایی بیشتری در کنترل رفتار های تکانشی و البته به حافظه سپردن اطلاعات دارند.

همچنین مغز گیمر ها در نواحی مرتبط با توجه و حافظه[۹] فعالیت های بیشتری را از خود نشان می دهد.

چارانی در مصاحبه ای گفت: محققان تغییراتی را در عملکرد مناطقی از مغز گیمر ها مشاهده کردند که با قدرت بینایی، توجه، حل مسئله و پردازش گری حافظه ایشان مرتبط است.»

به اعتقاد چرانی، یکی از فرضیه ها ایجاد نوعی از اثر تکرار(تمرین)[۱۰] است.

یعنی زمانی که یک آزمون از دانش آموزان گرفته می شود، انتظار می رود فرد کاملا آشنا و آگاه با وظایف خود، در مقایسه با سایر نمونه های آزمایش، واکنش سریعتر و تفسیر دقیق تری از اطلاعات داشته باشد.

این می توان یکی از دلایل عملکرد موفق گیمر ها در آزمایش های شناختی باشد.

تغییر روایت در مورد مزایا و معایب بازی های ویدیویی

این تحقیق بررسی نکرده است که آیا نوع بازی ویدیویی که بچه ها انجام می دهند بر مهارت های شناختی آنها تأثیر می گذارد یا خیر، در حالی که اکثر محققان ادعا کرده اند که تفاوت در ژانر بازی ممکن است تأثیرات متفاوتی بر رشد مغز و عملکرد شناختی کودک داشته باشد.

چرانی گفت که اکنون روی پروژه تحقیقاتی دیگری کار می کند که ژانرهای خاصی از بازی های ویدیویی را بررسی می کند.

مایک راب[۱۱]، سرپرست تحقیقات Common Sense Media ، سازمانی که میزان تناسب ابزار های فناوری برای کودکان را ارزیابی می کند، معقتد است :« روایت غالب در این تحقق به گونه ای است که بازی های ویدئویی اتلاف وقت کودکان نیستند، اما اگر پرخاشگری و خشونت ناخواسته ناشی از تاثیر بازی های ویدئویی را در نظر بگیریم، قطعا روایت ما تغییر خواهد کرد».

او حتی معقتد است که نباید عملکرد موفقیت آمیز کودکان در تکالیف شناختی را به وظایف دنیای واقعی تعمیم داد.

از این رو با وجود آنکه این تحقیق نشانه های خوبی از پیوند بازی و رشد ذهن کودک می آورد، اما نباید به نتایج و شواهد آن نگاه علی و معلولی داشته باشیم. بازی های ویدئویی تاثیرات مثبت آشکار و پنهانی دارد.

این تحقیق حتی در مورد اینکه آیا واقعا بازی ها مزایای شناختی دارند و باعث بروز نتایج مثبت در آزمایشات شناختی شده اند یا آنکه کودکان با استعداد در زمینه به حافظه سپاری و کنترل تکانه ها بیشتر به دنبال بازی های ویدئویی هستند نیز صحبت نکرده است.

از این رو ممکن است کودکی ذاتا در به حافظه سپاری اطلاعات و کنترل تکانه ها با استعداد باشد و در عین حال علاقه او به بازی، ماجرا را به گونه ای وانمود کند که انجام بازی باعث چنین استعدادی در او شده است.

این مطالعه همچنین نشان داد که کودکانی که سه ساعت یا بیشتر در روز بازی‌های ویدیویی انجام می‌دهند، در مقایسه با کودکانی که بازی‌های ویدیویی انجام نمی‌دهند، مشکلات روانی و رفتاری بیشتری را گزارش داده اند.

اما از آنجایی که این مطالعه فقط ارتباط بین بازی و مهارت‌های شناختی را مورد بررسی قرار داده است، محققان نتوانستند نتیجه‌گیری کنند که آیا این مشکلات رفتاری، پیش از بازی ها وجود داشته اند، یا اینکه بازی ها منجر به این اتفاقات شده اند.

در هر صورت پیش بینی می شود که نتایج حاصل از این پژوهش گامی بلند در جهت تقویت نگاه آموزشی به بازی و البته از بین بردن قضاوت های سطحی پیرامون تاثیر بازی بر عملکرد شناختی کودکان باشد.

[۱] . Impulse control

[۲] . Working memory

به اعتقاد بسیاری از روان شناسان حافظه کاری وظیفه پردازش و دستکاری در اطلاعات کوتاه مدت را دارد.

[۳] . National Institutes of Health(NIH)

[۴] . National Institute of Drug Abuse

[۵] . Bader Chaarani

[۶] . University of Vermont

[۷] . Burlington

[۸] .  American Academy of Pediatrics

[۹] . منظور ناحیه هیپوکامپ و لوپ پیشانی است.

[۱۰] . practice effect

اثر تکرار زمانی رخ می دهد که یک یا چند آزمودنی در بازه زمانی کوتاه،‌ بدون آنکه دستکاری یا تغییری در آزمون ایجاد شود، شکل ثابتی از فرایند آزمون و آزمایش را طی کنند. این کار باعث می شود تا مهارت و سرعت عمل آزمودنی ها افزایش یافته و در نتیجه یافته های آزمون فاقد اعتبار و ارزش علمی باشند. مانند آزمون سنجش هوش که از یک دانش آموز در چند نوبت گرفت می شود، بدون آنکه تغییری در سوالات ایجاد شود.

[۱۱] . Mike Robb

منبع اصلی : https://www.edweek.org/technology/video-games-could-actually-be-good-for-kids-brains-study-finds/2022/11