سایبرنما-۵۶
مجله هفتگی سایبرنما با معرفی آخرین و مهم ترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آنها در آیندهی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا می کند.
💠 خبرهای این هفتهی سایبرنما با خبری از دارپا و توسعهی یک هوش مصنوعی تصمیمگیری برای ارتش ایالات متحده آغاز میشود.
💠 سپس به هشدار یک مقام سابق پنتاگون در مورد برتری سایبری چین و روسیه نسبت به ایالات متحده خواهیم پرداخت.
💠 سومین خبر این هفتهی سایبرنما ناظر به پیمایشی در مورد رابطهی بنگاههای اقتصادی و هوش مصنوعی است. این پیمایش بیان میکند که بنگاههای اقتصادی باید هوش مصنوعی هدفمند را توسعه دهند.
💠 در ادامه از روند مهمِ «بیمهی سایبری» در عصر سایبری خبر میدهیم. روندی که میتواند تضمینی برای رشدِ محیط کسب و کارهای کوچکِ دانشبنیان باشد.
💠 و در آخرین خبر این هفته به پیمایش جدید موسسهی بلومنبرگ در باب نوآورترین کشورهای سال ۲۰۲۱ خواهیم پرداخت.
با ما در این شماره همراه باشید.
دارپا هوشهای تصمیمگیر میسازد
هسته مرکزی توسعه هوش مصنوعی در ایالات متحده، بیگمان، دارپاست. شاید این ادعا در نسبت با اخباری که همواره از شرکتهایی مانند گوگل و فیسبوک یا نهادهایی مانند MIT و IBM شنیده میشود، عجیب به نظر بیاید اما حقیقت این است که توسعهی جاهطلبانهی هوش مصنوعی همواره نیازمندِ ارادهی دولتی است و بازوی چنین ارادهای در ایالات متحده دارپاست. سایبرنما پیش از این از پروژهی هواپیماهای خودران دارپا خبر داده بود و در این هفته میخواهیم به یک پروژهی محوری با عنوانِ «الگوریتمهای تصمیمگیر» بپردازیم. هدفِ این پروژه که بنیانگذار و رئیس سابق دیپمایند آن را راهبری میکند، توسعهی الگوریتمهای هوشمندی است که بتوانند به تصمیمگیریهای در لحظهی وزارت دفاع آمریکا کمک کنند. محور این پروژه هوش مصنوعیای است که بتواند «تصمیمهای سخت» بگیرد. منظور از تصمیمهای سخت آن تصمیمهایی است که به علت فقدان دادههای کافی، در دسترسنبودنِ پاسخِ صحیح، عدم قطعیت یا کمبود زمان نه تنها برای هوش بلکه برای انسان هم مشکل هستند. پر روشن است که چنین الگوریتمهایی میتواند سرنوشت جنگها را تغییر دهد و به یکپارچهشدن هوشمندِ پنتاگون کمک کند.
یک مقام سابق پنتاگون: آمریکا در مقابل اتحاد سایبری چین و روسیه شکست خواهد خورد
در شمارهی ۴۰ سایبرنما، به نقل از یک مقام سابق پنتاگون از عقبماندگی ۲۰ سالهی آمریکا نسبت به چین در جنگ تسلیحاتیِ سایبری گفتیم. این مقامِ آمریکایی که به عنوان اعتراض نسبت به راهبردهای فناوری اطلاعات ارتش آمریکا از سمتِ خود به عنوان افسر ارشد نرمافزار در نیروی هوایی استعفا داده بود، چندی قبل و به بهانهی حملهی روسیه به اوکراین بار دیگر از سیاستهای تکنولوژی ارتش آمریکا انتقاد کرد. به گفتهی این مقام سابق، روسیه در اوکراین از ابزارهای سایبری خودش استفاده نکرده است و از راهبردهای سنتی جنگ استفاده کرده است. به گفتهی او «پوتین احمق نیست که همهی تواناییهای ارتش روسیه را در این جنگ آشکار کند». از سوی دیگر او بیان داشته که در صورت اتحاد سایبری چین و روسیه و اشتراک تکنولوژی میان این دو قدرتِ جهانی، آمریکا در جنگهای سایبری آینده هیچ حرفی برای گفتن نخواهد داشت. این بدان معناست که یک حملهی سایبری از سوی اتحاد چین-روسیه میتواند تمام سرویسهای مدنی (از اینترنت گرفته تا شبکهی برق و آب و …) در ایالات متحده را تا هفتهها و بلکه ماهها مختل کند و از کار بیاندازد. البته به زعم برخی از تحلیلگران هشدارهای این مقام سابق نوعی جنگ روانیِ برنامهریزی شده توسط خودِ ارتش ایالات متحده برای افزایش سرمایهگذاری بر تکنولوژیهای هزینهبرِ سایبری (مانند هوش مصنوعی تصمیمگیر در خبر قبلی) است.
نتایج یک پیمایش: بنگاههای اقتصادی مدرن هوش مصنوعی هدفمند را توسعه میدهند
روند اتوماسیون به واسطهی هوش مصنوعی یکی از پر تب و تابترین روندهای حاضر در توسعهی هوش مصنوعی است. همانطور که تحقیقات نشان میدهند، افزایش بهرهوری در تولید و مدیریت بهتر منابع انسانی از اصلیترین رهآوردهای استفاده از هوش مصنوعی در بنگاههای اقتصادی هستند. با این حال یک پیمایش جدید نشان میدهد که برای جلوگیری از هدررفت سرمایه (به جهت هزینههای نسبتا بالای هوش مصنوعی)، اتخاذ راهبرد دقیق برای استفاده و توسعه از هوش مصنوعی در بنگاههای اقتصادی مدرن حیاتی است. نتایج این پیمایش نشان میدهد که ۱) بنگاههای اقتصادی هنوز به بلوغ لازم در مورد نحوهی سرمایهگذاری بر روی هوش مصنوعی نرسیدهاند، ۲) روندهای دادهمحور هوش مصنوعی برای کسب و کارها وقتگیر و هزینهبر است و منجر به عقبافتادن توسعهی هوش مصنوعی میشود و ۳) کسب و کارها تمایل دارند که توسعهی هوش مصنوعی خود را در فضای ابری انجام دهند. این سه مورد به خوبی میتواند راهبردهای کلانی برای توسعهی بنگاههای هوشمند دانشبنیان در کشور را نشان دهد: ۱) آموزش و فرهنگسازی، ۲) ایجاد ستون فقرات داده در کشور و ۳) ایجاد فضای ابریای که سرویسدهندهی هوش مصنوعی به بنگاههای خصوصی است.
روندِ جدید اقتصادِ سایبری: بیمهی سایبری
تکنولوژیهای سایبری در همه جا حاضر هستند و این بدان معناست که «همهجا» میتواند تحتِ تاثیر تهدیدات سایبری قرار بگیرد. به همین دلیل است که مسئلهی امنیت سایبری یکی از مهمترین و چالشبرانگیزترین مسائل سایبری محسوب میشود. از سوی دیگر، هر جا که صحبت از «خسارت» هم باشد، سخن از «بیمه» هم خواهد بود و بدین ترتیب همزادِ تهدیدات و امنیتِ سایبری چیزی جز «بیمهی سایبری» نیست. اخیرا شرکتی با عنوان Cowbell Cyber توانسته است سرمایهی زیادی (حدود ۱۰۰ میلیون دلار) را تحت عنوان بیمهی سایبری جذب کند و ارزش شرکت را به بیش از ۱۰ میلیارد دلار برساند. این شرکت علاوه بر ارائهی خدمات جلوگیری از تهدیدات سایبری، مسئولیت خسارتهای ناشی از این تهدیدات را نیز میپذیرد. بیمههای سایبری میتوانند افق جدیدی برای شرکتهای کوچکتری باشند که اطلاعاتِ آنها در فضای ابری یا غیر ابری مورد آسیب قرار میگیرند. لازم به ذکر است که میانگین خسارت رخنهی سایبری به شرکتها در ایالات متحده حدود ۴ میلیون دلار است. در یک تحلیل آیندهپژوهانه میتوان مطمئن بود که بیمههای سایبری (مانند پیشینیانِ خودشان) جایگاه مهم و محوریای در آیندهی اقتصاد جهانی را بازی خواهند کرد زیرا تا وقتی که انسانها از سایبر استفاده میکنند، سایبر هیچ گاه امنیت مطلق نخواهد داشت.
نوآورترین کشورهای سالِ ۲۰۲۱
مسئلهی نوآوری ملی یکی از اصلیترین جنبههای رشد و توسعهی یک کشور در عصر دیجیتال و سایبر را شامل میشود. تنها به واسطهی شکلدهی به یک زیستبوم نوآورانه است که امکان رقابت جهانی برای کشورها فراهم میشود و آرمان «دانشبنیان» امکان تحقق پیدا میکند. در آخرین پژوهشی که موسسهی بلومبرگ انجام دادهاست، ۶۰ کشور مبتنی بر معیارهایی چون «چگالی تحقیق و توسعه»، «تولید»، «ارزش افزوده» و «بهرهوری» مقایسه شدهاند. رتبهی اول تا دهم را به ترتیب کشورهای زیر به خود اختصاص دادهاند: کرهی جنوبی، سنگاپور، سوئیس، آلمان، سوئد، دانمارک، اسرائیل و فنلاند. نتایج پیمایش قبلی در سال ۲۰۲۰ نشان میداد که آلمان در صدر این فهرست جای داشت اما تحول دیجیتالی کشورهای شرق آسیا و تمرکز بالای آنها بر ایجاد محیطهای نوآورانه و جذب سرمایههای غربی به این محیطها، آلمان را به رتبهی چهارم در رتبهبندی سال ۲۰۲۱ رانده است. اسرائیل هر چند حائز رتبهی نهم این فهرست است اما در زمینهی چگالی تحقیق و توسعه (که شاید مهمترین معیار باشد) رتبهی اول را به خود اختصاص داده است. رتبهی ایران از میان ۶۰ کشورِ مورد پژوهش، ۶۰ام و رتبهی عربستان سعودی ۵۳ام است.