سایبرپژوه– مانگا و انیمه های ژاپنی دارای تاریخچه ای طولانی هستند. بسیاری از مردم جهان ژاپن را با این آثار می شناسند و دریچه ورود به فرهنگ ژاپنی از انیمه و مانگا می گذرد. مانگا و انیمه دارای طیف وسیعی از موضوعات هستند و مخاطبان ویژه ای در سنین مختلف دارد. از انیمه حتی برای نفوذ نرم در کشورهای دیگر نیز استفاده شده است.
مانگا چیست؟
مانگا برای طیف زیادی از وقایع و انسانها وجود دارد؛ ورزشکاران نوجوان، قاتلان زنجیرهای، گربههای انسان دوست، کارگران تمیزکاری هسته ای، کتابداران قدرتمند یا خدایان بیخانمان یک اثر مانگا در مورد اینها پیدا خواهید کرد.
مانگا و انیمه (انیمیشن ژاپنی) اولین مواجهه سازگار با فرهنگ را برای بسیاری از افراد غیر ژاپنی در سراسر جهان ارائه میدهد. این در مورد کاریکاتوریست کرهای یئون سیک هونگ[۱] صدق میکند، که تلاشهای خانوادهاش برای دستیابی به تعادل در کار و زندگی را در خاطرات گرافیکی به طرز ناخوشایندی ثبت کرده است. هونگ میگوید: “وقتی به فرهنگ ژاپن فکر میکنم، اولین چیزهایی که به ذهنم خطور میکند، مانگا و انیمیشن است. بسیاری از کرهایها که هیچ اطلاعی در مورد کمیک[۲] و انیمیشن ندارند، به همان روش فکر میکنند. من فکر میکنم این دو[ کمیک و انیمیشن] نماینده فرهنگ ژاپن هستند.
هونگ معتقد است، این ارتباط مثبتی است، حتی اگر روابط کره و ژاپن پیچیده باشد. به هر حال ، “بیشتر کرهایها هنوز حمله ژاپن به این کشور و حکومت استعماری آن را به خوبی به یاد دارند. بنابراین ما ژاپن را کشوری مینامیم که بسیار نزدیک است. ” این نزدیکی شامل مجاورت جغرافیایی و همچنین تفاهم پرورش یافته توسط فرهنگ عمومی است.البته از هر دو طرف مقاومتی شکل گرفته است. کمیکهای کرهای در ژاپن به دلیل مخاطب ژاپنی که به خواندن محتوای اصلی در خانه عادت دارد، بومی سازی میشود یا عناصر زبان کرهای را از بین میبرد.
مانگا میتواند روشی مفید برای مقابله با هویتهای فرهنگی از پیش موجود برای ملتهای پسااستعماری باشد.
میراث استعمار همچنین در پذیرش مانگای دور از آسیا تأثیرگذار است. الکساندرا گویدان تورک[۳]، دانشیار مطالعات فرانسه در کالج سوارمور ایالات متحده، مانگا را یک روش مفید برای مقابله با هویتهای فرهنگی خود برای ملتهای بعد از استعمار میداند. او تولد مانگای الجزایر را در روندهای دوگانهای دنبال کرد: “بیگانهسازی که ادعا میکند مانگا به عنوان جایگزینی برای هر دو شکل گرافیکی غربی و هنر سنتی اسلامی است. و محلیسازی از طریق روایاتی که در درجه اول مخاطبان جوان محلی را مخاطب قرار میدهد.”
بنابراین ژاپن هم در تاریخ مشترک و هم در جغرافیا فاصله مناسب را دارد تا بتواند جایگزینی برای سلطه سنتی فرانسه در الجزایر ارائه دهد (جایی که مانند سایر کشورهای عرب زبان کاپیتان سوباسا با مضمون فوتبال مورد توجه قرار گرفت). البته گویدان تورک این امر را به منزله گشودن مثبت امکانات فرهنگی میداند که لزوماً مربوط به خود ژاپن نیست. “جذابیت مانگا الجزایری کمتر مربوط به جذب فرهنگ ژاپنی و بیشتر مربوط به مانگا به عنوان یک محصول فرهنگی محبوب جهانی است.”
سلیم براهیمی مدیر نشر مانگای الجزایری ز-لینک، ، میگوید: “مانگا برای الجزایریها راهی برای کشف فرهنگی است که دور از الجزایر است”. “راه اصلی الجزایریها برای کشف و زندگی فرهنگ ژاپنی، مانگا است.
تا حدودی، علاقه اخیر الجزایر به مانگا، نمایانگر جذابیت دیرینه فرانسه به فرهنگ ژاپن است. از اواخر قرن هفدهم، کلکسیونرهای فرانسوی کالاهای ژاپنی را دستهبندی میکردند که به عنوان “شینیون فروشی” طبقهبندی شدهاند، مانند اتاقکهای لاکی. این بعداً به چاپهای اوکیئو[۴]یا قابهای چوبی گسترش یافت که صادرات آنها به شور و شوق ژاپنیسم در اروپا کمک کرد. این چاپهای قطعات چوبی همچنین پیشساز اولیه مانگای امروزی بودند.
اگر مانگا به عنوان وسیلهای برای ادامه ارتباطات بین المللی در فرانسه عمل کرده باشد و به عنوان جایگزینی برای حضور فرهنگی فرانسه در الجزایر، همین روش مقابله با ارزشهای آمریکایی در روسیه است جایی که سیلور مون[۵] بسیار محبوب شده است. مانگا در دوران پس از اتحاد جماهیر شوروی گسترش یافت و به جوانان تحصیل کرده اجازه داد هم از محدودیتهای کمونیسم و هم از افراطگرایی سرمایهداری بگریزند.
به طور کلی ، تأثیر مانگا بر خوانندگان و جهان بینی آنها با این واقعیت افزایش یافته است که اکثر آنها هنگام مواجهه با آن جوان و قابل تأثیر هستند. یک نظرسنجی که در سالهای ۲۰۰۶-۷ در چهار کشور اروپایی انجام شد نشان داد که ۱۵٪ از پاسخ دهندگان خواندن مانگا را قبل از ۱۰ سالگی شروع کردند ، ۴۵٪ بین ۱۰ تا ۱۴ سال و ۲۹٪ را در حالی که سن دبیرستان بودند شروع کردند. این زمان مهمی برای شکل گیری هویت است – چه مانگا به شکل گیری ادراک از سایر کشورها کمک کند ، چه به جوانان رهگذری به سوی فرهنگ ژاپن بدهد.
دستور کار جنسیتی در مانگا
مانند زندگی، رابطه جنسی در مانگا نیز ممکن است پیچیده باشد. به نظر میرسد ژانر حرمسرا، که معمولاً چندین زن پرستشگر در اطراف یک مرد در حال چرخش هستند، نوعی برآورده شدن آرزوها است که ممکن است باعث گسترش ایدههای گمراه کننده در سطح بین المللی درباره در دسترس بودن جنسی زنان آسیایی شود. لازم به ذکر نیست که بعضی از مانگاهای هنتنا[۶] مانند مانگای پورنوگرافیک به دنبال رویای قدرت جنسی نیستند.
با وجود این، از زمان آغاز به کار خود، مانگا بیش از بسیاری از رسانههای دیگر فضای بازتری به جنسیت داده است. به عنوان نمونه تزوکا اوساموآ[۷] که پیشقراول طراحی مانگا بوده است در دو اثر متروپلیس[۸] و پرینس نایت[۹] به سوژه جنسی پرداخته است.
همچنین ژانر فرعی یائوئی[۱۰]، یا عشق پسران ، در وهله اول زنان غیر همجنسگرای محلی را برای کشف جنسیت خود از طریق به تصویر کشیدن روابط زن و مرد فراهم کرده است. به نوعی ، نپیر می گوید ، “علیرغم ناراحتی از همجنسگرایی در فرهنگ بزرگ ژاپنی ، و علی رغم برخی کلیشههای غربی از نگرشهای جنسی ژاپنی ،” مانگا و انیمه مدلهای بسیار مترقی را در این حوزه حفظ کردهاند.”
بنابراین از نظر نیپر، “دنیای انیمه و مانگا هم جهانی ژاپنی است و هم دنیای دیگری از خیال است. قابلیت انعطاف پذیری فرهنگی مانگا یکی از دلایلی است که به راحتی از اشکال مختلف عبور میکند.
نیکول کولیج روسمانیر ، متصدی هنر ژاپن در موزه بریتانیا و استاد هنر و فرهنگ ژاپن در دانشگاه شرق آنگلیا، تأیید میکند: “مانگا اکنون به یک زبان بین المللی تبدیل شده است.” بنابراین به نظر میرسد که بین المللی شدن مانگا در آینده به عنوان یک نوع هنری که به شدت ژاپنی و بی نهایت در سراسر جهان سازگار است، گسترش خواهد یافت.
[۱] Yeon-sik Hong
[۲] کُمیک (به انگلیسی: Comics) یا تصاویر فکاهی یا داستان مصور یک راه واسط برای انتقال بصری ایده‌ها از طریق تصویر می‌باشد که اغلب با نوشته یا اطلاعاتی بصری درآمیخته است.
[۳] Alexandra Gueydan-Turek
[۴] ukiyo-e
[۵] یک مجموعه مانگا شوجو ژاپنی که توسط نائوکو تاکیوچی نوشته و طراحی شده‌است.
[۶] hentai manga: مانگای پورن
[۷] تزوکا اوسامو معروفترین طراح مانگا می‌باشد که بسیاری از آثار او به صورت انیمه تولید شده که از مهم‌ترین آنها می‌توان به آسترو بوی، بلک جک، ققنوس، کیمبا شیر سفید و دورورو اشاره کرد
[۸] Metropolis
[۹] ترجمه‌شده از انگلیسی-Princess Knight یک سری مانگای ژاپنی است .این مانگا ماجراهای یاقوت کبود را دنبال می کند ، دختری که به طور تصادفی با قلب آبی پسر و قلب صورتی دخترانه به دنیا آمد
[۱۰] یائویی یک ژانر رسانه‌ای داستانیِ سرچشمه گرفته از ژاپن است که موضوع آن روابط هم‌جنس‌کامه میان شخصیت‌های مرد است
