فاصلهگذاری هوشمند با آواتارهای سهبعدی
واقعیت مجازی: محیط جایگزین کسبوکار در عصر پاندمی
سایبرپژوه – در میانۀ بحران جهانگیر کرونا، بسیاری از مردم در سراسر جهان مجبور شدهاند فاصلهگذاری هوشمند را رعایت کنند و به اصطلاح، «دورکاری» کنند تا مانع از شیوع بیشتر بیماری شوند. حالا اجبارِ در خانه ماندن با اجبارِ دیگری همراه شده است که عبارت است از ضرورت بازاندیشی نسبت به شیوۀ برقراری ارتباط از راه دور، به شکلی که بتوان کیفیت و در نتیجه، بازده محیطهای کاری را در چنین شرایطی به حداکثر رساند.
با توجّه به این وضعیت نو که تمامی جهان را تحت تأثیر قرار داده است، واقعیّت مجازی (VR) بار دیگر برتری خودش را نسبت به سایر شیوههای ارتباط از راهِ دور آشکار میکند. این برتری تا حدّیست که میتوان مدّعی شد تا چند سال آینده، کار کردن از خانه (WFH) و دورکاری کردن دیگر به یک معنا نخواهند بود. یکی از برزگترین دستاوردهای واقعیت مجازی عبارت است از حسّ بودن در محیطی مشترک یا به عبارت دیگر، غرقه شدن در محیط مقصد. برای نمونه، هنگامی که یک جلسۀ کاری در محیط واقعیت مجازی برگزار میشود، افراد حاضر در جلسه حس میکنند که کنار یکدیگر، در یک اتاق نشستهاند، بدون اینکه مجبور باشند از خانه خارج شوند و مسافتی را بپیمایند. فارغ از وضعیتی که بحران جهانگیر کرونا به وجود آورده است، این ویژگی واقعیت مجازی در هر زمانی میتواند به نفع طبیعت تمام شود و همچنین هزینههای مالی و زمانی را به شدّت کاهش دهد.
شاید برخی گمان کنند که یک تماس تلفنی هم میتواند همین مزایا را داشته باشد، امّا امکان مواجهۀ مستقیم و روبهرو شدن با دیگران بسیار متفاوت از شنیدن صدای آنهاست. این ادّعا را از آنرو مطرح میکنم که در یک گفتگوی معمولی، بسیاری از اطّلاعاتی که میان طرفین گفتگو ردّ و بدل میشود از جنس صوت و کلام و واژه نیست. این شیوههای برقراری ارتباط نه تنها در یک تماس تلفنی ساده، بلکه حتّی در بسیاری موارد، در قالب تماسهای ویدئویی مرسوم، مانند اسکایپ و ایمو هم از دست می رود. قالب سه بعدی واقعیت مجازی می تواند تمامی شیوه های مرسوم برقراری ارتباط را حفظ کند و فرد را به تمامی در محیط کاریش قرار بدهد. همین امر سبب می شود تا جدیّتی که لازمۀ دست یافتن به کیفیت و بازده حداکثریست، در محیط واقعیت مجازی بازیابی شود.
یکی دیگر از مزایای واقعیت مجازی این است که تمامی عوامل بیرون از محیط کار را که سبب حواس پرتی می شوند از میان برمی دارد و افراد می توانند با تمرکز کامل در فرآیند کار مشترک غرقه شوند. نتایج مطالعات انجام شده نشان از این واقعیت دارد که محیط واقعیت مجازی در نسبت به ویدئوکنفرانس حدود ۲۵% بر تمرکز افراد حاضر در محیط کسب وکار می افزاید. به علاوه، تحقیقات نشان داده اند که نگاهداشت اطلاعات کاری و توان بهره گرفتن از آنها در میان افرادی که از محیط واقعیت مجازی استفاده کرده اند، به شکل چشمگیری افزایش نشان می دهد.
در کنار مزایایی که ذکر شد، محیط های واقعیت مجازی فعلی از معایب مخصوص به خودشان رنج می برند. نخستین عیبی که در این زمینه به ذهن می آید عبارت است از سادگی و محدود بودن آواتارهای محیط های مجازی. کمپانی فیس بوک چندیست که به طور ویژه بر این نقطۀ ضعف تمرکز کرده است یاسر شیخ، مدیر آزمایشگاه های واقعیت مجازی فیس بوک، در همین رابطه می گوید: «واقعیت مجازی این وعده را به همراه دارد که شما می توانید به جای سفر کردن و دیدار مستقیم با من، از یک هدست استفاده کنید و همین گفتگویی را که الان با من دارید از راه دور به انجام برسانید، آنهم نه با یک نسخۀ کارتونی یا اوگر از من، بلکه نسخه ای که درست شبیه به خودِ من است، مثل من حرکت می کند و مثل من حرف می زند.»
عیب دیگر واقعیت مجازی که اهمیت زیادی دارد امکان هک شدن آن است، به این شیوه که هکرها می توانند با پنهانکاری وارد اتاق های گفتگوی محیط های مجازی شوند و سپس، با در اختیار گرفتن آواتارهای مختلف، اغراض خاص خودشان را پیگیری کنند. با توجّه به این ضعف امنیتی، به صاحبان مشاغل و کسب وکارها توصیه می شود که تا اطّلاع ثانوی (یعنی تا وقتی که ضریب امنیتی محیط های واقعیت مجازی به شکل چشمگیری ارتقاء نیافته است) از برگزاری جلسات محرمانه در این محیط ها اجتناب کنند.