در فضای کسب و کار بین المللی امروز، شاهد رقابت شدید بین غول های تجاری برای کسب سهم بییشتر از بازار هستیم. سرعت رشد فناوری بسیار بالاست و حرکت بدون نوآوری و خلاقیت ممکن نیست در این مطلب قصد داریم به بررسی  سه رویکرد متفاوت برای تحول درکسب و کار رسانه ای با الگو از استراتژی سه غول تجاری آمازون،اپل و نتفلیکس بپردازیم.

آمازون؛ الگوی نوآوری در مدل کسب و کار رسانه ای

نوآوری در مدل کسب و کاررا شاید بتوان چنین بیان کرد اتخاذ رویکردهای جدید برای نتیجه مطلوب از روند کسب و کارمان. در این جهت باید با نوآوری در مدل کسب و کار تحولی عظیم و متفاوت ایجاد کنیم و رقابت درمیدان بازی را با معرفی یک ارزش پیشنهادی کاملاً جدید برای مصرف کننده به نفع خود تمام کنیم. Amazon ، یک شرکت تجارت الکترونیک مستقردرآمریکا است که مقرآن در سیاتل، واشنگتن است. بنیانگذار شرکت جف بزوس این شرکت را در جولای ۱۹۹۴ ثبت کرد. Amazon بزرگترین خرده فروش تجارت الکترونیک (EC) در جهان است. آمازون از استراتژی EC چند سطحی استفاده می کند. در سال‌های شکل‌گیری، آمازون بر روی EC مشتریان تجاری (B-to-C) متمرکز شده بود. چالش آن زمان برای آنها این بود که چگونه از نظر ارائه محصولات و خدمات متنوع تر شوند، این شرکت نظرات مشتریان را ترکیب کرد و از چنین اطلاعاتی به عنوان راهی برای فروش محصولات و خدمات بیشتر و همچنین بهبود تجربه مشتری استفاده کرد. آمازون بازار شخص ثالث خود را تا حد زیادی گسترش داده است تا جایی که بازرگانان در سراسر جهان می توانند فروشگاه های مجازی خود را در Amazon راه اندازی کنند و محصولات خود را در کنار آمازون بفروشند و از پایگاه مشتری بزرگ آمازون و خدمات پردازش کارت اعتباری آن استفاده کنند. ارزش پیشنهادی برای همه خریداران بالقوه آمازون، کارایی مبادله است: انتخاب، راحتی و قیمت پایین سه ویژگی مهم این پلتفرم است.

Amazon   پیشرو در تجارت خرده فروشی آنلاین

در مجموع، Amazon یک مدل تجاری کاملاً جدید ایجاد کرده است که پتانسیل برقراری ارتباط آنی را با یک پایگاه مشتری در سراسر جهان به حداکثر می رساند. این شرکت اصل کارایی مبادله را از نظر خرده فروشی و توزیع به سطح جدیدی رسانده است. یکی از پیچیده ترین سیستم های مدیریت زنجیره تامین در نوع خود را ایجاد کرده است و اساساً نحوه انجام تجارت خرده فروشی را از نظر جمع آوری اطلاعات، بازاریابی، تولید و توزیع تغییر داده. مدل کسب و کار Amazon بسیار متحول کننده بود هم برای خودش و هم برای رقبا که امروز شرکت‌ها با ارائه نسخه خود از سیستم تولید و توزیع آمازون، از این روند پیروی می کنند که با دگرگونی در مسیر فروش و استفاده از فناوری های جدید رسانه ای، یک مدل کسب و کار جدیدی را برای نحوه ی فروش در دنیا ایجاد کرد. آمازون با این نوآوری آسانی خرید از اینترنت را به مشتری هدیه داد. امروزه ما شاهد هزاران مدل کسب و کار جدیدی هستیم که  از این مدل الگو گرفته اند. نوآوری درمدل کسب و کار نشان دهنده توسعه راه های جدید و منحصر به فرد برای دستیابی به موفقیت مالی برای حمایت از استراتژی کسب و کار بزرگتر یک شرکت است. نوآوری مدل کسب و کار معمولاً از دو دیدگاه مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد. دیدگاه اول به رابطه بین طراحی مدل کسب و کار و مزیت رقابتی می پردازد. در این دیدگاه هدف این است که به ارتباط بین انتخاب نوع مدل کسب و کار و نحوه ارائه ارزش برای مشتری و سازمان نگاه کنیم. دیدگاه دوم به نوآوری در زمینه مدل کسب و کار می پردازد مسائلی مانند فناوری در حال ظهور، نوآوری، خلاقیت و شکست نوآوری. شرکت های پیشرو رسانه ای که در استراتژی خود نوآوری در مدل کسب و کار را یک اصل قرار داده اند تعیین کننده مسیر بازار خواهند بود. در این مورد می شود به نمونه هایی مانند Amazon.com ،HBO، نتفلیکس اشاره کرد.

اپل؛ تجربه موفق نوآوری در محصول رسانه ای

نوآوری محصول به فرآیند پیچیده ارائه محصولات و خدمات جدید به بازار و همچنین بهبود یا ارتقا محصولات موجود گفته می شود. یعنی شرکت سعی در ابداع و خلق محصول یا خدمتی دارد که قبلا وجود نداشته است. شرکت های بسیار خلاق پیشرفت کاملا محسوسی را در تولید محصولات خود و خدمات خود ارایه می کنند و این خود بخشی از برند سازی شرکت های نوآور است. آنها خود را مجبور می کنند تا محصولات جدیدتر و بهتری تولید کنند. آنها در این فرایند همزمان رقبا را برای انجام همین کار به چالش می کشند. در صورت موفقیت یک نوآوری در محصول و یا خدمت، فضا وبازار کاملا جدیدی ایجاد می شود و تعداد زیادی از رقبا شروع به تقلید می کنند. فعالان بازار کسب و کار رسانه ای از این فرصت غافل نیستند. آنها با الگو برداری به تولید محصولات رسانه ای جدیدی دست می زنند. محصولاتی که برای اولین بار در بازار دیده شوند. اولین بودن در بازار می تواند نشان دهنده یک مزیت بزرگ باشد و موجب رشد و شکوفایی کسب و کارها شوند. در سال ۲۰۰۷، اپل، آیفون اپل را معرفی کرد که در آن زمان به عنوان یک دستگاه سه در یک توصیف می شد که شامل موسیقی، تلفن و قابلیت اینترنت موبایل بود. مفهوم گوشی هوشمند یک تغییر مطلق نظر تعریف هدف و محدوده کرد که یک تلفن همراه قرار بود انجام دهد. تخاذ یک رویکرد یکپارچه یکی از اصول اصلی فلسفه طراحی اولیه اپل بوده است. برای استیو جابز، یکی از راه‌های رسیدن به این هدف، کنترل تمام جنبه‌های طراحی سخت‌افزار و نرم‌افزار و یکپارچه‌سازی کامل آنها بود. و به همان اندازه مهم، طراحی خود محصول باید نوعی ظرافت ساده را منتقل کند. این محصول در زمان خود مسیر جدیدی را به روی شرکت های سازنده تلفن هوشمند باز کرد  زیرا توجه به جزئیات، مراقبت، سادگی، تمرکز روی کاربر و تجربه کاربر، تمرکز بر ساختن بهترین ها، تمرکز بر این که خوب به اندازه کافی خوب نیست، باید عالی باشد، یا به قول او “بسیار عالی”، اینکه ما باید صاحب فناوری انحصاری باشیم اینها  باوراستوی جابز بود و بر این اصول شرکت را هدایت می کرد.

 نتفلیکس، نمونه نوآوری در فرآیند کسب و کار رسانه ای

نوآوری چیزی فراتر از توسعه محصولات جدید است و فرایند کسب و کار را هم شامل می شود. نوآوری در فرآیند کسب و کار ابداع و بازآفرینی فرآیندهای تجاری و ایجاد بازارهای کاملاً جدید است که هدفش برآورده کردن نیازهای بکر و دست نخورده ی مشتری است. فرآیند کسب و کار را به عنوان “مجموعه ای از وظایف منطقی مرتبط است که برای دستیابی به یک نتیجه تجاری تعریف شده انجام می شود”. نوآوری فرآیند کسب و کار رسانه ای شامل ایجاد سیستم ها و روش هایی برای بهبود عملکرد سازمان رسانه ای است. نوع نوآوری در فرآیند کسب و کار می تواند به روش های مختلفی در ساختار سازمانی منتهی شود، و از جمله تولید محصول، مدیریت موجودی، خدمات مشتری، توزیع و غیره را متحول و کارامدتر سازد. یک فرآیند تجاری بسیار موفق دوویژگی دارد: اول این که دگرگون کننده است. یعنی کارایی های داخلی و خارجی ایجاد می کند که ارزش افزوده ای برای شرکت و سازمان ایجاد می کنند. دوم، انبوهی از مقلدان بازار را به حرکت در می‌آورد. برای مثال نتفلیکس یک سرویس اجاره دی وی دی مبتنی بر اشتراک آنلاین است.

نتفلیکس توسط رید هستینگز در سال ۱۹۹۷ تاسیس شد. نتفلیکس در روزهای ظهور EC تاسیس شد، در زمانی شکل گرفت که صنعت ویدیوی خانگی تا حد زیادی تحت سلطه دو زنجیره عمده خرده فروشی ویدیوی خانگی، Blockbuster Video و Hollywood Video، و همچنین فروشگاه های خرده فروشی “مادر و پاپ” متعدد بود. چالش هاستینگز این بود که آیا می‌خواهد رویکرد سنتی آجر و ملات مورد استفاده توسط شرکت‌هایی مانند Blockbuster را تکرار کند یا خیر. جایگزین آن استفاده از قدرت اینترنت برای قرار دادن سفارشات اجاره ویدئو و ارائه خدمات آنلاین به مشتریان بود. اکنون نتفلیکس بزرگترین سرویس اجاره ویدیو آنلاین در جهان است. نتفلیکس به عنوان یک مدل تجاری منحصر به فرد طراحی شده و ویژگی های مهم نوآوری در فرآیند کسب و کار را نشان می دهد. این شرکت چندین استراتژی را به کار گرفته است که باعث موفقیت آن شده است. اول، نتفلیکس یک سیستم مدیریت زنجیره تامین بسیار پیچیده را توسعه داده است که به این شرکت امکان می دهد هم انتخاب خوب و هم زمان تحویل سریع را به مشترکین ارائه دهد. دوم، نتفلیکس از قدرت اینترنت برای ایجاد یک فروشگاه مجازی استفاده کرده است.

در اوایل، نتفلیکس تصمیم گرفت با خدمات پستی ایالات متحده (USPS) شریک شود تا دی وی دی ها را به پایگاه مشترکین آنلاین خود تحویل دهد اما از یک سیستم رتبه بندی و توصیه اختصاصی استفاده می کند که فیلم های دیگر را پیشنهاد می کند. که ممکن است مصرف کننده بر اساس انتخاب های گذشته دوست داشته باشد. چهارم اینکه نتفلیکس به طور پیوسته با ارائه ویژگی «تماشای فوری» مشترکین را با تغییر فناوری سازگار کرده است. پخش فوری فیلم‌های با کیفیت DVD و برنامه‌های تلویزیونی ضبط‌ شده برای مشترکین مجهز به اینترنت پرسرعت نکته جالب توجه این است که پخش ویدیویی فیلم‌ها در زمان واقعی و در تعداد بیشتر چیزی را ارائه می‌کند که تلویزیون کابلی نتوانسته است به آن دست یابد . هاستینگز چندین بار گفته است که هدف نتفلیکس ارائه دی‌وی‌دی از طریق پست نیست، بلکه اجازه می‌دهد بهترین تماشای ویدیوی خانگی را برای مشتریانش فراهم کند. که این هدف گذاری باعث شد استریم بیشتر و بیشتر به محور اصلی نحوه برنامه ریزی نتفلیکس برای توزیع سرویس تلویزیونی خود در تبدیل شود.این یک نمونه موفق از نوآوری در فرایند کسب و کار رسانه ای است که مقلدان بازار را با خود همسو کرده است. امروزه بیشتر شرکت های ارائه دهنده آنلاین فیلم از این شرکت موفق تقلید می کنند.